Wat is er gebeurd?
Hij haalt weer vaak het nieuws: Donald Trump, de voormalige president van de Verenigde Staten.
De FBI viel deze zomer zijn villa in Florida binnen, op zoek naar geheime documenten. Zo'n inval bij een oud-president gebeurde nog nooit eerder.
Ook loopt er een onderzoek naar Trumps verantwoordelijkheid voor de bestorming van het Capitool. Begin 2021 vielen aanhangers van Trump het regeringsgebouw binnen. Hij én zijn aanhangers waren het niet eens met de verkiezingswinst van Joe Biden.
Maar je ziet misschien ook wel hele andere zaken voorbij komen: onderzoeken naar Trumps bedrijven, het beïnvloeden van de verkiezingsuitslag, en een beschuldiging van verkrachting.
Er lopen een hele hoop zaken door elkaar. In dit artikel leggen we de belangrijkste uit en vertellen we je wat al die onderzoeken kunnen betekenen voor Trump.
Geheime documenten 'over kernwapens'
Het gebeurde afgelopen zomer voor de eerste keer ooit: een FBI-inval in een huis van een oud-president. Agenten zochten naar documenten die Trump mee zou hebben genomen toen hij nog president was. Want: dat mag niet. Alles wat een president doet of zegt moet bewaard blijven.
Maar toen Trump het Witte Huis uit moest, deed hij er maanden over om die documenten over zijn werk terug te geven. Deed hij uiteindelijk wel, maar misschien tóch niet alles: daarom viel de FBI zijn villa binnen. Ze namen duizenden documenten, honderd daarvan waren als 'geheim' aangemerkt.
Volgens Trump is dit allemaal een heksenjacht en zat er sowieso niks interessants tussen de documenten. Maar: volgens de krant The Washington Post zou het gaan om documenten over kernwapens. En die mogen natuurlijk niet in de verkeerde handen vallen, want die kernwapens kunnen veel schade aanrichten.
Of er iets gevonden is bij de inval en wat dan precies, is nu nog niet duidelijk. Als blijkt dat Trump echt documenten meenam uit het Witte Huis, kan dat gevolgen hebben. Voor het vernietigen van documenten zou hij drie jaar cel kunnen krijgen. Ook mag hij dan geen president meer worden. Trump en zijn aanhangers zeggen dat het daar allemaal om draait voor zijn tegenstanders: zorgen dat hij niet meer aan de macht komt.
De bestorming van het Capitool
Een grote groep Amerikanen bestormden 6 januari 2021 hun belangrijkste politieke gebouw: het Capitool. Dat gebeurde na een speech van Trump, waarin hij onder meer zei dat de verkiezingsuitslag niet klopte, omdat hij had gewonnen in plaats van Joe Biden. Er vielen enkele doden, tientallen mensen raakten gewond. In dit artikel kun je lezen wat er die dag allemaal precies gebeurde.
Nu onderzoekt een groep politici hoe dat heeft kunnen gebeuren, en vooral of het de schuld is van Trump. Die dag gaf hij onder meer een speech, waarin hij demonstranten opriep om naar het Capitool te gaan. Hij zou hebben geweten dat sommige van hen gewapend waren.
Een onderzoekscommissie ondervraagt al maandenlang een hele hoop mensen die er die dag bij waren, om uit te zoeken of Trump strafbaar bezig was. Als dat zo is, kan de commissie aan het Amerikaanse ministerie van Justitie een advies geven om Trump te vervolgen. Een rechter bepaalt dan of hij straf krijgt. Dat kan ook in dit geval betekenen dat hij in 2024 niet nog een keer mag meedoen aan de verkiezingen. En om die reden noemt hij ook dit onderzoek een heksenjacht. De onderzoekscommissie wil Trump zelf ook spreken, maar hij werkt niet mee.
Sjoemelen met stemmen
"Ik wil gewoon 11.780 stemmen vinden, want we hebben de staat gewonnen". Dat zei Trump aan de telefoon na de presidentsverkiezingen van 2021, tegen de eindverantwoordelijke in de staat Georgia. Die staat won Joe Biden, maar Trump probeerde daar aan de telefoon verandering in te brengen.
Ook naar dat gesprek loopt nog een onderzoek, en ook die actie zou strafbaar kunnen zijn.
Trumps bedrijven
Dan naar Trumps familiebedrijf: de Trump Organization. Daarvan wordt onderzocht of Trump en zijn familie logen over de waarde van hun onroerend goed. Op die manier zouden ze hogere leningen hebben kunnen afsluiten en belastingvoordelen hebben gekregen. Niet waar, zegt Trump. Deze week werd hij er zes uur lang over verhoord. Tijdens dat verhoor bracht hij een verklaring naar buiten: hij ging geen antwoord geven op de vragen. Zijn familieleden werden ook verhoord, maar wat die zeiden is (nog) niet bekend.
Ook andere geldzaken van Trump liggen onder de loep: zijn boekhouding wordt al langer onderzocht. En eerder bepaalde een rechter al dat Trump tóch inzicht moest geven in zijn belastingaangiftes, die hij daarvoor lang geheim hield. Wat voor gevolgen al deze onderzoeken kunnen hebben voor Trump en zijn zaken, is nog niet helemaal duidelijk.
Hoe loopt dit af voor Trump?
Dit zijn vier zaken in het kort, maar volgens Amerikaanse media lopen er zeker twaalf onderzoeken naar Donald Trump en zijn zaken. Zo is er ook een schrijfster die hem beschuldigt van verkrachting, en een nichtje van Trump die hem voor de rechter sleept omdat ze nog 10 miljoen dollar van hem tegoed zou hebben. Trump heeft op zijn beurt weer haar, de krant The New York Times, en verschillende journalisten aangeklaagd, vanwege artikelen over zijn belastingaangiftes.
Het onderzoek dat nu het verst lijkt te zijn, is dat naar zijn bedrijf, waar hij over verhoord is, maar niks zei. Omdat dat allemaal achter gesloten deuren plaatsvindt, is het moeilijk om er iets over te voorspellen. Over de andere onderzoeken komen af en toe updates, daarom werken we de komende tijd dit artikel regelmatig bij.