Wat is er aan de hand met politieke jongerenorganisaties?

Wat is er gebeurd?

  • Er is flink ruzie binnen de partij Forum voor Democratie. Die ontstond nadat er appjes uitlekten van jongeren in de partij die anti-joods en pro-nazi waren. Het was niet de eerste keer dat hierdoor ophef ontstond over de politieke jongerenorganisatie van Forum.

  • Maar appjes van politieke jongeren die ophef veroorzaken, komen niet alleen bij Forum vandaan. In het voorjaar lekten ook gesprekken uit andere groepsapps met politieke jongeren uit, waarin bijvoorbeeld Baudet aan een galg werd opgehangen.

  • Bij Rood, de jongerenorganisatie van de SP, hebben ze ondertussen een nieuwe voorzitter en een nieuw bestuurslid. Opvallend feitje: zij mogen van de volwassen SP helemaal geen lid meer zijn van die partij. Volgens de partij hebben de jongens 'radicale ideeën en willen ze een burgeroorlog'. Hoe zit dat eigenlijk met die politieke jongeren?

Waarom is dit nieuws?

Allereerst: wat is dat, een politieke jongerenorganisatie? Bijna iedere politieke partij, behalve de PVV en 50Plus, heeft een speciale afdeling voor jongeren. Vooral middelbare scholieren en studenten melden zich hiervoor aan en kunnen zo vrienden maken met leeftijdgenoten die politiek leuk vinden en ook nog veelal hetzelfde denken over dingen.

Deze clubs doen samen leuke dingen, zo ga je bijvoorbeeld bij de jongeren van Forum op zomerkamp naar de Ardennen en hebben de jongeren van GroenLinks een kerstgala. Maar daarnaast zijn deze jongerenafdelingen ook heel belangrijk voor hun moederpartij. Het bestuur van de jongeren heeft vaak best wel wat te zeggen over de standpunten van de partij en tegelijkertijd worden de leden getraind om zelf politicus te worden.

Zo waren Mark Rutte en Rob Jetten eerst de baas over de jongerenorganisatie van hun partij voor ze in de landelijke politiek belandden.

Toen de jongerenorganisaties in de problemen kwamen, reageerden de politieke partijen waar ze bij horen dan ook fel.

Veel politici van Forum voor Democratie schreven op sociale media dat ze vonden dat de jongerenorganisatie helemaal opnieuw opgericht moet worden en de huidige, de JFVD, verboden moet worden. De voorzitter van de JFVD wordt namelijk zelf ook beschuldigd van 'extreemrechtse en nazistische ideeën'. Dit escaleerde zelfs tot een crisis binnen Forum voor Democratie, alles daarover lees je hier.

Bij de SP werden Olaf Kemerink en Robin de Rooij uit de partij gezet en ze mogen ook nooit meer lid worden. De jongens hebben volgens de SP 'extreme en geradicaliseerde communisten, die Nederlanders wapens willen geven om een burgeroorlog te beginnen'. Communisten willen door zo'n oorlog bereiken dat iedereen gelijk is en evenveel bezit heeft.

De reactie vanuit de grote politieke partij is dus vaak een stuk heftiger dan vanuit de jongerenorganisaties zelf. Meest opvallend is Rood. Terwijl Kemerink en De Rooij al uit de SP waren gezet, besloten de jongeren hen als voorzitter en bestuurslid van hun club te kiezen. Kemerink kreeg zelfs driekwart van de stemmen. En waar de meeste Forum voor Democratie-politici schande spreken van de appjes van hun jongeren, zien sommige leden van JFVD nog steeds het probleem er niet zo van in.

Zijn de jongerenorganisaties radicaler dan gewone politieke partijen?

Ook de berichten in de groepsapp met jongeren van verschillende partijen hadden grote gevolgen. JOVD, de jongerenorganisatie van de VVD, schorste een aantal leden. Een jongen die voor het CDA bij de gemeenteraad van het Utrechtse Lopik werkte, moest daar stoppen.

Het antwoord: soms dus wel. "Vroeger zag je dat jongerenorganisaties heel erg op de achtergrond bleven en niet zo goed in durfden te gaan tegen de moederpartij. Dat is wel echt veranderd", zegt Talitha Muusse, die zich als generatie-expert veel bezig houdt met jongeren in de politiek.

"Jongeren zijn de laatste tijd radicaler geworden en zich meer gaan uitspreken. Dat komt ook omdat er zoveel belangrijke en felle discussies in de maatschappij zijn op dit moment. Bijvoorbeeld over gelijkheid en klimaatverandering. Daardoor voelen jongeren ook de noodzaak om mee te doen."

Volgens Talitha zorgt ook het leeftijdsverschil tussen de oudere politici en de leden van jongerenorganisaties voor grote verschillen.

"Een gemiddelde politicus is ouder dan vijftig jaar. Een lid van een jongerenorganisatie is nog een tiener of twintiger. Dan zit je dus met minimaal dertig jaar leeftijdsverschil. Mensen die de Koude Oorlog hebben meegemaakt, toen er constant een dreiging was dat communisten ons gingen aanvallen, vinden communisme taboe. Maar jongeren die de Koude Oorlog alleen kennen van geschiedenislessen, hebben die angst veel minder. En mensen die zijn opgegroeid met heftige verhalen van hun ouders over de Tweede Wereldoorlog vinden het echt niet kunnen om vragen te stellen over de democratie als beste bestuursvorm. Terwijl sommige jongeren er met veel meer afstand naar kijken en die vragen wél graag willen kunnen stellen."

Dat met steeds radicalere jongerenorganisaties over een aantal jaar ook de politici een stuk radicaler zijn dan nu, ziet Talitha niet zo snel gebeuren. "Als je later in de politiek wil werken, moet je je ook weer niet te veel afzetten tegen de moederpartij. Dan moet je je een beetje rustig houden. Mark Rutte is daarvan nog wel het beste voorbeeld. Toen hij bij de jongeren van de VVD zat, wilde hij veel doen tegen klimaatverandering en was hij behoorlijk links. Nu als premier is hij daar toch behoorlijk op teruggekomen."