Gaza, Hamas? Dit zijn de belangrijkste begrippen rond Israël en de Palestijnse gebieden

Wat is er gebeurd?

  • Bombardementen, beschietingen, ontvoeringen: het is oorlog tussen Israël en de Palestijnse beweging Hamas.

  • Je krijgt veel verschillende termen en namen te horen rond dit conflict, waardoor we snappen als je niet alles meer begrijpt.

  • Daarom zetten we in dit artikel de belangrijkste begrippen voor je op een rij. En onderin geven we nog antwoord op de vragen die we kregen over hoe we nieuws maken rond de oorlog.

Gazastrook

In de Gazastrook wonen zo'n twee miljoen Palestijnen. Dat is vrij veel, als je je bedenkt dat het stukje land maar zo groot is als ongeveer twee keer Texel.

Israël veroverde het gebied in 1967. Sinds 2005 is het Israëlische leger hier weg, maar het gebied is nog steeds afgesloten. Israël blokkeert met hulp van Egypte namelijk de doorgang voor de meeste personen en spullen in en uit het gebied. Het wordt daarom ook wel 'de grootste openluchtgevangenis ter wereld' genoemd.

De leefomstandigheden zijn er, onder andere vanwege die blokkade, slecht. Meer dan de helft van de Palestijnen in Gaza leeft in armoede en het merendeel van de jongeren is werkloos.

Westelijke Jordaanoever

De Westelijke Jordaanoever is, net als de Gazastrook, Palestijns gebied. Toch is het al sinds 1967 bezet door Israël. Op de Westelijke Jordaanoever wonen zo'n drie miljoen Palestijnen. Maar omdat Israël op veel plekken de baas is, kunnen Palestijnen bijvoorbeeld niet overal heen.

Ondertussen groeit ook het aantal Israëliërs dat in de Westelijke Jordaanoever komt wonen. Zij worden vaak kolonisten genoemd. Inmiddels zijn het er ruim 600.000. Ze wonen in eigen dorpen en steden. Zij vinden dat ze het recht hebben om daar te wonen, maar volgens internationaal recht is dat illegaal. Toch blijft Israël deze plekken uitbreiden en daar zijn de Palestijnen dan weer boos over.

Onze correspondent Nasrah maakte eerder de video hieronder over de bezetting van de Westelijke Jordaanoever:

Wat de bezetting van de Westelijke Jordaanoever betekent voor de bewoners

Hamas

Hamas is de baas in de Gazastrook. Het is een streng islamitische beweging, die door Israël en veel westerse landen wordt gezien als terroristische organisatie. Zelf ziet Hamas dat anders: zij vinden zichzelf een islamitische vrijheidsbeweging die opkomt voor de Palestijnen.

Het doel van Hamas is om een einde te maken aan de Israëlische bezetting van de Palestijnse gebieden. En uiteindelijk een Palestijnse staat stichten. Een deel van de Palestijnen steunt dit doel, maar niet iedereen staat achter de manier waarop Hamas dat wil bereiken.

Hamas is ook de groep die zaterdag 7 oktober een grote terreuraanval inzette op Israël. Ze schoten raketten en braken door hekken heen richting Israël. Daar vermoordden en ontvoerden ze veel Israëliërs,

Hezbollah

Hezbollah is een beweging uit Libanon en één van de bondgenoten van Hamas. Ook zij zien Israël als de vijand. Daarom hebben ze afgelopen weekend waarschijnlijk ook Hamas geholpen met de aanvallen op Israël. Al ontkennen ze dat zelf. Hezbollah wordt door veel landen gezien als terroristische organisatie, maar ze zijn ook een politieke partij in Libanon.

Drie vragen over onze werkwijze

Waarom is jullie berichtgeving alleen maar gericht aan de Palestijnen/Israëliërs?

Al zolang het conflict in het Midden-Oosten duurt en de NOS bestaat krijgen wij veel reacties op onze berichtgeving erover. En opvallend genoeg zijn die reacties bijna altijd net zo verdeeld als het gebied zelf: de ene vindt dat wij partij kiezen voor Israël, de andere vindt juist dat wij de Palestijnse kant verdedigen. Soms gaan de reacties zelfs over hetzelfde verhaal.

Wij maken verhalen vanuit beide kanten en proberen daarbij de standpunten van de belangrijkste betrokken partijen voortdurend te belichten. Soms lijkt het misschien alsof we meer aan de ene 'kant' doen dan aan de andere, maar dat heeft dan te maken met nieuwsontwikkelingen. We zijn een nieuwsrubriek en kijken naar de nieuwswaarde van gebeurtenissen.

Als je naar al onze berichtgeving kijkt zie je hopelijk dat we doen wat we moeten doen: het nieuws melden en waar nodig en gepast achtergronden geven bij dat nieuws, zodat jij beter kan beoordelen wat er aan de hand is.

Waarom noemen we Hamas als NOS geen terreurorganisatie terwijl de EU ze wel zo ziet?

We krijgen vaker de vraag waarom we Hamas wel of niet een terroristische organisatie noemen. Hamas is een streng islamitische Palestijnse organisatie die als doel heeft om een moslimstaat te starten. Ze hebben een militaire vleugel die zich bezighoudt met terrorisme. Denk aan de aanslagen in Israël van afgelopen zaterdag. We noemen Hamas een terreurorganisatie wanneer het gaat om dit soort terroristische acties. Dan zeggen we vaak ook dat Hamas als terreurorganisatie wordt beschouwd door de EU, de VS, de VN, Japan en Nederland. Maar als we het hebben over Hamas in het algemeen, noemen we ze niet vanzelfsprekend zo. Want dan praten we bijvoorbeeld ook over hun politieke tak die zich bezighoudt met het bestuur in Gaza en het regelen van bijvoorbeeld water en elektriciteit in Gaza, en dus niet alleen over terreur.

Waarom worden er door jullie geen heftige beelden getoond (zoals van de zwaargewonde en/of dode baby's)?

Als journalisten maken we elke dag keuzes over wat we wel en niet in beeld brengen. Wij zijn bij elk incident of conflict voorzichtig met het laten zien van (zwaar)gewonde en/of dode mensen en kinderen. We laten dit alleen zien als het van essentieel belang is om het in beeld te laten zien. Dit beoordelen we per geval. In dit geval laten vaak wij geen beelden van gewonde of overleden kinderen zien aan zowel Israëlische als Palestijnse kant. Wel benoemen we het in onze berichtgeving als er kinderen zijn omgekomen bij een aanval.