Wat is er aan de hand?
Studenten moeten volgend jaar waarschijnlijk meer rente betalen over hun studielening.
De Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) en vakbond FNV zijn een petitie gestart om de rente op nul procent te houden. Die is al meer dan 100 duizend keer ondertekend.
Door bepaalde regels van de overheid betalen mbo'ers meer rente dan andere studenten. In dit artikel leggen we je uit hoe dat komt.
Hoeveel rente betalen studenten nu?
Jarenlang is de rente nul procent geweest. Maar nu gaat hij door de hoge inflatie waarschijnlijk stijgen. Hoeveel? Dat wordt deze maand waarschijnlijk bekend gemaakt.
Bij de krant het Financieele Dagblad zijn ze al gaan rekenen en daar denken ze dat de rente 0,4 procent wordt. Voor studenten in het mbo wordt dat meer dan vier keer zoveel, namelijk 1,8 procent.
Wie of wat bepaalt de rente?
Zoals de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) het schrijft op de website: "Lenen kost normaal gesproken geld. Maar door de historisch lage rente (0 procent) van de afgelopen jaren, leek het alsof dat niet zo was."
De hoogte van de studieschuldrente wordt elk jaar vastgesteld. Dat wordt niet gedaan door iemand maar door iets: de studieschuldrente is verbonden aan de rente op vijfjarige staatsobligaties. Staatobligaties zijn leningen die de overheid aangaat. De rente op die leningen was lange tijd nul, maar die rente is vanwege de gestegen inflatie nu aan het stijgen.
Waarom betalen mbo-ers meer rente dan andere studenten?
Dat heeft te maken met het leenstelsel dat in 2015 werd ingevoerd. Tot 2015 waren de rentepercentages gelijk voor alle studenten. Maar bij de invoering van het leenstelsel kwamen er verschillende rentepercentages voor mbo'ers en hbo/wo'ers van voor en na 2015.
Zo betalen studenten aan een mbo en hbo- en wo-opleiding uit het oude stelsel (van voor 2015) straks een ander rentepercentage dan hbo- en wo-studenten uit het nieuwe stelsel (van na 2015).
"Een politieke keuze", noemt een woordvoerder van het ministerie van OCW dat. "En een die al bestond maar nu pas zichtbaar wordt." Waarom dat toen zo is bedacht, is onduidelijk.
Hoe berekenen ze de rente?
Vond je het hierboven al ingewikkeld, zet je dan nog even schrap. Het verschil in rente zit hem in de manier waarop ze de rentepercentages berekenen. Voor het hoger onderwijs berekenen ze de rente op basis van het gemiddelde rendement op een vijfjarige staatsobligaties over een jaar.
In het mbo kijken ze naar het gemiddeld rendement op een staatsobligatie met een looptijd van drie tot vijf jaar in de maand september. Verder hebben mbo'ers altijd recht gehouden op de basisbeurs, maar moeten ze hun leningen ook nog altijd in 15 jaar aflossen. Studenten in het hoger onderwijs kregen met het leenstelsel 35 jaar de tijd om af te lossen.
Mbo'ers gaan dus waarschijnlijk meer betalen dan andere studenten. Daar zijn studentenorganisaties zoals JOBmbo boos over. "Het is absoluut niet eerlijk", zegt vertegenwoordiger Rose van der Laan. "Het kan niet zo zijn dat je als mbo-student vier keer zoveel rente moet betalen voor hetzelfde geld dat je leent als je hbo- of wo-student bent."