Wat is er gebeurd?
Rusland annexeert vandaag de bezette Oekraïense regio's Loegansk, Donetsk, Cherson en Zaporizja. Daarmee zegt Rusland: deze gebieden zijn nu van ons.
Doet Rusland na een referendum, een soort verkiezing. In de vier Oekraïense regio's kon de bevolking stemmen of ze bij de Russen wilden horen. Maar dat gebeurde allesbehalve eerlijk, en de uitslag stond vooraf al vast.
Andere landen zeggen dat het referendum en de annexatie niet geldig zijn. Maar daar trekt Rusland zich niks van aan.
Door de Oekraïense regio's te zien als Russisch grondgebied, veranderen in de ogen van Poetin de spelregels voor de strijd daar. In dit artikel leggen we je uit hoe dat zit.
Waarom zegt Poetin dat de regio's bij Rusland horen?
De afgelopen dagen konden burgers in vier Oekraïense regio's naar de stembus. Rusland hield een referendum, een soort verkiezing eigenlijk, met de vraag: willen jullie bij Rusland horen? 'Nee' zeggen op die vraag ging eigenlijk niet. Gewapende Russen gingen langs deuren om stemmen op te halen, en er stonden Russische ambtenaren in het stemhokje om te checken of iedereen wel 'ja' aanvinkte. Ook mochten Russische militairen meestemmen. En zo'n tweederde van de Oekraïners uit die regio's konden helemaal niet stemmen, omdat zij eerder al vluchtten voor het geweld.
Naast dat het stemmen dus oneerlijk liep, heeft Rusland eigenlijk ook helemaal geen recht om in een ander land een referendum te houden. Veel landen noemden het daarom een nepreferendum. Maar daar trok de Russische president Poetin zich niks van aan. De "uitslag": 97 procent van de kiezers is voor. Dat stond vooraf eigenlijk al vast.
Hoe gaat het nu verder?
De vier regio's worden nu dus geannexeerd. Een moeilijk woord om eigenlijk gewoon te zeggen: dit gebied hoort nu bij ons. Alsof jij iemand anders huis binnenloopt, en zegt: dit is nu mijn huis.
Tijdens een toespraak kondigde Poetin aan dat de Oekraïense regio's nu Russisch grondgebied zijn. "Miljoenen mensen willen dit", zei hij in die toespraak, over dat nepreferendum dus. Een Oekraïense regio annexeren deed hij trouwens al een keer eerder, in 2014. Toen viel Rusland de Krim in, ook een Oekraïense regio. Net als nu hield Rusland toen een referendum over annexatie, waar ook veel mensen het niet mee eens waren.
Wat verandert dit voor de oorlog?
Rusland annexeert deze gebieden niet zomaar. Door de regio's als deel van Rusland te verklaren, veranderen de spelregels voor de oorlog daar, vindt Poetin. Na de annexatie is het in de ogen van de Russen zo dat in die regio's zij niet langer Oekraïne aanvallen, maar dat Oekraïne Rusland aanvalt. De Russen vinden dat ze zichzelf dan mogen verdedigen, en harder mogen terugslaan dan normaal. Bijvoorbeeld met kernwapens.
Hoe reageren andere landen?
Andere landen zien het referendum als 'nep', en datzelfde geldt ook voor de annexatie. Onze eigen minister van Defensie, Ollongren, zei er dit over: "Ik ben er helemaal niet van onder de indruk en denk dat er geen normaal land ter wereld is dat dit erkent. Er verandert dus niks aan de grenzen van Oekraïne." Ook werd Rusland door onder meer de VS gewaarschuwd om geen kernwapens in te zetten. Dan zouden ze stevig worden teruggepakt.
Oekraïne zelf heeft gezegd hard te zullen terugvechten, en andere landen blijven Oekraïne steunen. Maar of er ook meer acties gaan volgen, gaan we de komende tijd merken.