Het Oekraïense leger rukt op: is de oorlog voorbij?

Wat is er gebeurd?

  • Het gaat heel goed met het Oekraïense leger op dit moment. De afgelopen dagen hadden zij het grootste succes sinds het begin van de oorlog in het land.

  • Het lukte namelijk om supersnel gebied terug te veroveren in het noordoosten van het land. De Russische soldaten die dit gebied bezet hadden werden weggejaagd.

  • En het leger is nog niet klaar: ze komen steeds verder in het door Rusland bezette gebied, soms zelfs tot aan de grens. Hoe kan het dat het ineens zo snel gaat en betekent dit ook het einde van de oorlog?

Wat heeft het Oekraïense leger gedaan?

De afgelopen tijd ben jij waarschijnlijk niet heel veel meer met de oorlog in Oekraïne bezig geweest, maar het Oekraïense leger heeft ondertussen niet stil gezeten. Al maanden proberen zij het Russische leger zwakker te maken. Bijvoorbeeld door wegen te blokkeren of tanks aan te vallen zodat soldaten geen nieuwe voorraad meer kunnen krijgen. En deze aanval was ook al een tijdje voorbereid, vertelt Oost-Europadeskundige Bob Deen.

"Het Oekraïense leger had eigenlijk een heel slim plan bedacht. Ze waarschuwden de Russen dat ze gingen aanvallen, maar noemden een andere plek in het zuidoosten van het land. Het Russische leger stuurde daardoor veel soldaten en materiaal naar die plek toe. En vervolgens vielen de Oekraïners niet daar, maar juist in het noordoosten aan. Dat is helemaal aan de andere kant van het front en daar hadden de Russen eigenlijk geen goed antwoord meer op. Het was dus echt ook een verrassingsaanval."

Hoe reageert Rusland?

Dat de Russische president Poetin hiervan baalt, is logisch. Het is een flinke klap voor zijn leger, dat nu moet toegeven dat Oekraïne sterk genoeg is om hen weg te jagen, te verslaan en misschien zelfs de oorlog te winnen. Poetin heeft meerdere generaals ontslagen en dat zullen er waarschijnlijk de komende dagen nog meer worden.

Ook reageert het Russische leger zelf. Zij vielen bijvoorbeeld een elektriciteitscentrale aan in het gebied dat Oekraïne terugveroverde. Daardoor kwam de grote Oekraïense stad Charkov helemaal zonder stroom te zitten. "Na dit kantelpunt gaat Rusland nu een nieuwe fase van de oorlog in. Dat kan twee kanten opgaan: of het leger gaat beter verdedigen en misschien weer nieuw gebied proberen te veroveren. Of Poetin bevriest het conflict om tijd te winnen. Dat betekent dat er even niet meer gevochten wordt en Rusland met Oekraïne wil gaan onderhandelen."

In Rusland zelf zijn de meningen verdeeld. Sommige mensen vinden dat Poetin meteen moet stoppen met de 'speciale operatie', zoals de oorlog daar heet. Anderen vinden juist dat hij extra hard in moet grijpen. Maar waar vooral veel mensen zenuwachtig van worden is het begrip 'algehele mobilisatie', ziet correspondent Iris de Graaf. "Als Poetin dat besluit in te voeren, moet iedereen in Rusland mee gaan vechten. Dat zorgt voor heel veel onrust."

Is dit het einde van de oorlog?

De kans dat er nu snel een einde komt aan de oorlog is klein, zegt Bob Deen. "Het aantal vierkante kilometers dat Rusland bezet heeft is nog steeds gigantisch. Het is wel een kantelpunt. We kunnen best stellen dat het Russische leger in Oekraïne even is ingestort. Maar dat blijft niet zo: ze zullen weer gaan hergroeperen en nieuwe posities innemen die veel moeilijker aan te vallen zijn voor Oekraïne."

Ook het Oekraïense leger zelf verwacht niet dat ze de oorlog snel gaan winnen. Zij rekenen erop dat het nog tot ruim in 2023 doorgaat en misschien nog wel langer.