Wat is er gebeurd?
EU-leiders hebben besloten dat ze bijna geen olie meer willen van Rusland. Het wordt verboden om Russisch aardolie over zee naar Europa te importeren.
Dit doet Europa omdat Rusland heel veel geld verdient met het verhandelen van olie, en de EU niet wil dat ze van dat geld wapens kopen voor de oorlog. Ook willen ze Rusland hard straffen, zodat het land stopt met de oorlog in Oekraïne.
Toch heeft het lang geduurd om met een boycot van olie te komen. Omdat heel veel Europese landen ook olie nodig hebben. (Hongarije, Tsjechië en Slowakije blijven ook via pijpleiding olie krijgen).
Waarom is olie zo heilig?
Olie is zo 'heilig', omdat iedereen het uiteindelijk nodig heeft. En omdat het maar op een paar plekken in de wereld te vinden is.
Als het gaat over olie, gaat het dan alleen over benzine?
Olie wordt ook wel het zwarte goud genoemd, omdat het een van de belangrijkste producten is om mee te handelen in de wereld. Ten eerste wordt olie gebruikt voor benzine en diesel. Dat kan voor jezelf persoonlijk zijn (je scooter of met je ouders in de auto), maar ook voor alle vrachtwagens die producten moeten verspreiden, zoals het eten wat je koopt in de supermarkt. En ook vliegtuigen en boten hebben olie nodig. En ga maar eens na: bijna alles wat je koopt moet vervoerd worden.
Daarnaast is olie voor nog veel meer dingen nodig. Bijvoorbeeld voor het maken van kunststof, zoals plastic. Maar ook in je douchegel en shampoo zit olie. "Als we kijken naar ons leven, dan zit in alles wat we aanraken en gebruiken in het dagelijkse leven wel iets van olie", zegt energie-econoom Hans van Cleef bij radioprogramma Nieuws&Co.
Daarnaast kan olie gebruikt worden om energie op te wekken, maar in Nederland gebeurt dat niet meer, omdat het niet goed is voor het milieu. Aardolie veroorzaakt veel CO2-uitstoot en zorgt daardoor voor het versterkte broeikaseffect.
Waar is olie te vinden?
Olie is maar op een paar plekken in de wereld te vinden. Vooral in het Midden-Oosten, Rusland, de Verenigde Staten en Nigeria. Maar de olie van de VS is andere olie dan die uit Rusland, en veel olie-fabrieken in Nederland kunnen niet zomaar die andere olie gaan gebruiken, dat trekken de machines niet. Econoom Hans: "Vergelijkbare olie zou uit Colombia of Venezuela kunnen komen." Maar ook dat is ingewikkeld. Want tegen Venezuela gelden ook al sancties(straffen voor landen die zich niet houden aan internationale afspraken of mensenrechten). "Je hebt ook Iran, maar ook dat land valt onder sancties. Saudi-Arabië is er ook nog, maar dan heb je het wel zo'n beetje gehad. Dus er zijn ook niet zoveel alternatieven."
Waar halen wij dan straks olie vandaan?
Volgens Hans komt ongeveer dertig procent van de olie in Nederland uit Rusland. "We importeren ook nog olieproducten. Dus per saldo komen er ongeveer 750.000 olievaten aan olie per dag uit Rusland richting Nederland." Omdat Nederland aan zee ligt kunnen we het redelijk makkelijk vervangen via andere landen, maar zoals gezegd is dat ook niet heel gemakkelijk. De econoom zegt dat de handel gaat veranderen: Rusland verhandelt de olie dan naar Azië, en dan kan Europa het weer via Azië krijgen.
Daarover zegt de econoom: "Onderaan de streep moet je kijken wat het effect is van deze boycot. Het uiteindelijke doel is om de oorlogskas van Poetin niet meer te spekken, maar als hij net iets minder olie tegen een hogere prijs kan exporteren naar China of India. Dan houdt hij misschien meer over." En dat is dus niet de bedoeling van deze boycot.
Hoe dan ook gaat het gevolg zijn dat alles duurder wordt, omdat olie dus voor zoveel producten nodig is. De vraag is nu alleen nog vanaf wanneer.