Wat is er aan de hand?
De NAVO is een groep van 30 landen die militair samenwerken. Het bondgenootschap is opgericht vlak na de Tweede Wereldoorlog. Want zo wilden de landen een nieuwe oorlog voorkomen.
Zweden en Finland horen nog niet bij de NAVO, maar willen nu snel lid worden. Nu Rusland Oekraïne is binnengevallen, voelen ze zich niet langer veilig.
De NAVO-baas heeft al gezegd dat de twee landen zeker welkom zijn. Maar Rusland is er absoluut niet blij mee. Hij voelt zich bedreigd omdat de NAVO een sterke militaire organisatie is die steeds dichterbij Rusland komt. Hoe zit dat en wat betekent de toevoeging van Finland en Zweden aan de NAVO-landen voor de oorlog in Oekraïne? We vroegen het aan oorlogdeskudige Adája Stoetman.
Waarom moet ik dit weten?
Toen de NAVO werd opgericht maakten de landen een belangrijke afspraak: "Een aanval op één van ons, is een aanval op ons allemaal." Als één van de landen wordt aangevallen, zullen alle andere landen dus helpen. Nederland zit ook bij de NAVO, dus als een ander NAVO-land wordt binnengevallen moet Nederland ook helpen.
Waarom willen Finland en Zweden bij de NAVO?
Finland en Zweden waren nog geen lid, omdat die landen zich eigenlijk nergens mee wilden bemoeien. "Ze zijn al erg lang neutraal," vertelt Adaja van Instituut Clingendael. Zij houden zich bezig met oorlogen en conflicten tussen landen. Ze legt uit dat Finland en Zweden zich sinds de oorlog in Oekraïne ineens heel erg bedreigd voelen, omdat ze dicht bij Rusland liggen.
"Finland heeft bijvoorbeeld al eerder oorlog gevoerd met Rusland, en is nog altijd bang om opnieuw aangevallen te worden. De landen dachten altijd dat neutraal blijven een nieuwe oorlog zou voorkomen, maar zijn daar nu niet meer zo zeker van," legt de deskundige uit. Nu Oekraïne ineens zó makkelijk aangevallen wordt, denken Finland en Zweden dat dat ook makkelijk bij hen kan gebeuren. De NAVO voelt dan als een soort veilige grote broer die ze kan beschermen.
Wie is sterker?
De NAVO of Rusland
In aantallen is de NAVO veel sterker. Alle NAVO-landen samen hebben 3,3 miljoen soldaten. Rusland heeft er minder dan een miljoen. En als je kijkt naar het aantal militaire vliegtuigen, dan heeft Rusland er iets meer dan vierduizend, terwijl de NAVO er wel twintig duizend heeft. Maar in een oorlog kan alles gebeuren zegt Adája van Instituut Clingendael. Rusland is ook veel sterker dan Oekraïne, maar weet ook nog niet te winnen.
Wat vindt Rusland?
De Russische president Poetin heeft al gezegd dat hij maatregelen gaat nemen als Finland en Zweden bij de NAVO komen. De deskundige zegt dat Poetin bijvoorbeeld het elektriciteitsnet kan afsluiten of kan stoppen met olie of gas leveren. Ze verwacht niet dat Rusland ook echt met soldaten naar Finland komt. "Die soldaten heeft hij sowieso nodig in Oekraïne en daarnaast zou dat veel problemen met andere landen opleveren."
En nu?
Om lid te worden van de NAVO moeten alle 30 lidstaten het ermee eens zijn. En of dat gaat gebeuren is nog niet zo zeker. De Turkse president Erdogan heeft al gezegd dat hij Zweden en Finland eigenlijk niet wil toelaten. Want die landen steunen volgens hem organisaties die de Turken als vijand zien.
Als Finland en Zweden wel worden toegelaten, kan het ook nog wel een jaar duren voordat ze ook echt lid worden en dus de bescherming van de NAVO krijgen. Maar gelukkig voor hen hebben Amerika en Engeland al gezegd dat ze de twee landen zullen steunen als ze worden aangevallen. En toevallig zijn Amerika en Engeland net ook hele belangrijke spelers van de NAVO.