Wat is er gebeurd?
Weer is er een onderzoek verschenen waaruit blijkt dat social media een negatieve invloed kunnen hebben op tieners.
Toch blijven we gewoon even vaak scrollen, swipen en liken.
Moeten we daar niet wat in veranderen? En zo ja, wat?
Maakt social media ongelukkig?
Uit een groot nieuw onderzoek - gedaan onder ruim 17-duizend Britse jongeren - blijkt dat jonge pubers die vinden dat ze te veel social media gebruiken, een jaar later minder tevreden zijn met hun leven. Andersom geldt het ook: jongeren die minder blij waren met hun leven, bleken een jaar later meer social media te gebruiken.
Toch durven de onderzoekers niet met honderd procent te zeggen dat dit daadwerkelijk door social media komt. "Het kan te maken hebben met de puberteit, een periode in het leven waar mensen kwetsbaarder zijn voor meningen om hen heen," zegt de Nijmeegse hoogleraar ontwikkelingsneurowetenschappen Rogier Kievit, een van de onderzoekers.
Want uit het onderzoek blijkt dat de uitkomsten gelden voor vrouwen tussen de 11 en 13 jaar en mannen tussen de 14 en 15 jaar. En bij zowel jongens als meisjes op hun 19e. Dit zijn leeftijden waarin veel mensen veranderingen doormaken.
Daarnaast kwam er vorig jaar een rapport van Facebook naar buiten, waarin stond dat specifiek Insta een slechte invloed heeft op de psychologische gezondheid van jonge gebruikers. Een op de drie meisjes zou mede door Instagram een slechter zelfbeeld hebben.
Omdat Insta - meer dan Snap en TikTok - vol staat met mooie lichamen en perfecte levensstijlen, zou het ervoor zorgen dat jongeren zich door de app meer met elkaar gaan vergelijken. Bovendien zeiden tieners in het onderzoek dat ze denken dat Insta zorgt voor meer depressies en angstklachten.
Wat kun je doen als je je slecht voelt door social media?
Volgens Liesbeth Hop, specialist jongeren en media, valt het ook niet mee voor jongeren. "Op social media zie je constant een schijnwereld, van hoe je eruit zou moeten zien. Maar dat zijn geen normale beelden van hoe je als mens bent. Ik zou tegen alle jongeren willen zeggen: kijk in de spiegel en zie hoe mooi je bent."
En doe af en toe een reality check, is haar tip. "Let eens op in hoeverre social media een goed gevoel over jezelf geven. Als je merkt dat je er juist een minder fijn gevoel van krijgt, probeer er dan minder vaak op te zitten. Ga dan dingen doen in de echte wereld die je wel een fijn gevoel geven, zoals met mensen afspreken."
Daarnaast weet Hop dat er jongeren zijn waarbij het niet meer lukt die telefoon weg te leggen. "Het kan dat je zo onzeker bent dat je steeds die prikkels weer opzoekt. Dat je door social media scrolt en het gebruikt als negatieve zelfbevestiging."
Daarmee bedoelt ze dat je steeds gaat kijken naar andere mensen om weer zelf te denken: zie je wel, zij zijn knapper. "Als je dat doet moet je weten dat je fout bezig bent. Je moet dan echt afstand nemen, want het is echt niet waar en het is niet goed voor je."
Ten slotte benadrukt de specialist dat je zeker niet de enige bent die dit voelt. "Er zijn zelfs volwassenen die er last van hebben."
Is social media gebruiken alleen maar slecht?
Dat is ook weer niet zo. Volgens de onderzoeker van het eerstgenoemde onderzoek is het belangrijk om te weten dat de uitkomsten om gemiddelden gaan. "Dit betekent dat niet elke jongere een negatieve impact op zijn of haar welzijn ondervindt door het gebruik van social media. Voor sommigen zal het vaak juist een positieve impact hebben", zegt onderzoeker Kievit.
Want de socials kan je ook gebruiken om in contact te komen met vrienden, om met een bepaald probleem om te gaan of juist te praten over problemen, zorgen of eigen gevoelens. "Voor deze mensen kunnen social media een waardevolle steun zijn," vindt Kievit.
De jongerenspecialist Hop vindt het een ingewikkelde kwestie. "Kinderen krijgen steeds jonger hun eerste mobiele telefoon. Je moet daarom veel eerder beginnen met voorlichting. Dat social media een negatieve invloed kunnen hebben op je welzijn."
Volgens Hop ging het eerder over mediawijsheid, maar moet het nu over mediawelzijn gaan. Ook zij benadrukt de positieve kanten van social media. Daarom is het volgens haar vooral belangrijk om jongeren te leren over hoe je social media positief kan inzetten. "Voor sociale contacten, zelfraadzaamheid en geluk."