Wat is er gebeurd?
Door de oorlog zijn al meer dan drie miljoen mensen uit Oekraïne gevlucht. En daar komen nog miljoenen bij.
Het is de grootste stroom vluchtelingen in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog. Wie zijn deze mensen en waar gaan ze heen?
Verreweg de meeste mensen vluchten naar Polen. Bij de grootste grensovergang daar is onze verslaggever Jeroen, die op zoek gaat naar de verhalen van jonge vluchtelingen.
Hoe werkt vluchten uit Oekraïne?
Door de oorlog zijn al meer dan drie miljoen uit Oekraïne gevlucht. En daar komen nog miljoenen bij. Het is de grootste stroom vluchtelingen in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog.
Verreweg de meeste mensen vluchten naar Polen, daar zitten al meer dan 1,8 miljoen Oekraïense vluchtelingen. En nog steeds komen ze de grens over. Alleen al bij Medyka, de drukste grensovergang in Polen, steken tienduizenden mensen per dag de grens over. Met de auto, maar ook gewoon lopend, soms met alleen een rugzak waarin ze hun spullen hebben gestopt.
Als ze de grens over zijn, registreren ze zich. Daarna zijn ze vrij om door de Europese Unie te reizen en een veilig plek te vinden. Ze stappen bijvoorbeeld op de trein. Betalen hoeven ze niet, een Oekraïens paspoort is genoeg om een gratis ticket te krijgen.
En meer vervoerders hebben speciale acties voor Oekraïense vluchtelingen. Zo mogen ze gratis met de Flixbus en geven sommige vliegtuigmaatschappijen gratis tickets weg of bieden enorme kortingen. Maar veel vluchtelingen worden ook opgepikt op een parkeerplaats. Bijvoorbeeld Oekraïners die vrienden of familie in de Europese Unie hebben, die naar Polen rijden om hun op te halen.
Hoeveel er naar Nederland komen, weten we niet precies. Komt omdat iedereen naartoe mag waar-ie wil, dat is in Europa zo afgesproken. We maken nu ruimte voor 50.000 plekken, maar het is vrijwel zeker dat er nog veel meer opvangplekken bij komen.
Hoe is het om te vluchten uit Oekraïne?
Onze verslaggever Jeroen is in Medyka in Polen. Daar komen heel veel Oekraïners de grens over. Zoals Alina van 19 uit Kiev. Drie weken geleden ging zij nog gewoon naar concerten en feestjes. Maar nu is ze met haar moeder en alleen een rugzakje bij zich op de vlucht. Zonder haar vriendje, want die moest het leger in en ze heeft geen idee of ze hem ooit nog zal zien. In de video hieronder doet ze haar verhaal.
"Als ik voetbal, voel ik het verdriet even niet", zegt Kyril (14). Hij voetbalde in Oekraïne op hoog niveau met als droom om door te breken in Europa. Een paar week geleden werd hij 's ochtends opeens gebeld door z'n oma: de oorlog was begonnen en hij moest direct weg. Tijdens het pakken van z'n spullen hoorde hij de bommen vallen. Nu mag hij bij een Poolse club meetrainen om op niveau te blijven.
Zhanna (15) en Dasha (17) vluchten twee weken geleden naar Polen. Nu zitten ze daar op school en moeten ze zich gewoon weer op lessen en huiswerk focussen. En dat is best even wennen.
Aan de grens met Oekraïne is een hoop ellende. Maar er gebeuren ook mooie dingen. Jonge Oekraïners en Polen die vluchtelingen opvangen en zo goed als het kan helpen. Zoals Alexander (18) uit Oekraïne: "Ik voel de verantwoordelijkheid dat ik moet helpen. Dit is mijn land, met mijn mensen."
Meer weten?
Hoe werkt de opvang in Nederland?
In heel Nederland zijn er opvanglocaties voor Oekraïense vluchtelingen. Onder andere cruiseschepen, hotels en vakantieparken worden klaargemaakt om mensen op te vangen. Het kabinet heeft gevraagd om in elk geval 50.000 plekken te regelen, maar dat worden er uiteindelijk waarschijnlijk nog meer. Door het Europese verdrag van vrij reizen, hoeven Oekraïners geen asiel aan te vragen, omdat ze dus sowieso al in Nederland mogen zijn en daar geen extra papieren voor nodig hebben. De mensen uit Oekraïne hoeven dus ook niet naar een asielzoekerscentrum.