Waarom worden duizenden vogels doodgemaakt vanwege de vogelgriep?

Wat is er aan de hand?

  • De vogelgriep gaat rond in Europa, en ook in Nederland. Het is de ergste griepgolf ooit.

  • Honderdduizenden kippen, kalkoenen en andere vogels worden doodgemaakt zodat het virus zich niet kan verspreiden.

  • Niet iedereen is blij met deze oplossing. Volgens experts is een vaccinatie de uitkomst voor het probleem.

Wat is de situatie nu?

Door heel Europa zijn er de afgelopen maanden gevallen van de vogelgriep gevonden. De vogelgriep is een besmettelijke ziekte die voorkomt bij bijvoorbeeld kippen en kalkoenen, maar ook bij eenden, duiven en zwanen. Onderzoekers noemen het de zwaarste griepgolf ooit: "Van Finland tot de Faeröer-eilanden en van Ierland en Rusland tot Portugal. En er is geen einde in zicht."

Ook in Nederland is op meerdere plekken vogelgriep gevonden. Bij bedrijven in bijvoorbeeld Lutjegast (Groningen), Assendelft (Noord-Holland) en Weert (Limburg) zijn zijn er vogels dood gevonden. Als vogels besmet zijn kunnen die al heel snel ziek worden, soms al wel na een paar uur. De dieren worden langzamer, halen moeilijker adem of gaan plotseling dood, zoals in Nederland het geval was.

Om ervoor te zorgen dat het virus zich niet makkelijk verder kan verspreiden, is besloten om ook de andere vogels, die niet besmet zijn, te doden. Toch blijft het virus bij pluimveebedrijven opduiken. Deze week nog werden er 189.000 kippen in het Overijsselse Bentelo doodgemaakt.

Is er geen andere oplossing dan de vogels doden?

Wanneer er in Nederland vogelgriep is, worden er verschillende maatregelen genomen om ervoor te zorgen dat de griep zich niet verder verspreidt. Zo komt er bijvoorbeeld vaak een vervoersverbod. Pluimveehouders mogen dan geen vogels, eieren en mest vervoeren uit een gebied waar griep is.

Als er dan toch ergens een uitbraak is, is er niet echt een andere oplossing. Er zijn nog geen medicijnen tegen de vogelgriep. Wel werken Nederlandse wetenschappers aan een vaccin voor dieren, dus om te voorkomen dat ze überhaupt ziek worden of overlijden. Tijdens een proef van het vaccin bleek het te helpen en gingen er minder dieren dood.

Wat gebeurt er met de dode vogels?

Alle dode dieren worden naar een speciaal bedrijf gebracht: Rendac. Da's het enige bedrijf in Nederland dat dode dieren mag verwerken. Daar worden alle dode dieren eerst op een manier behandeld waardoor alle bacteriën en virussen doodgaan. Wat overblijft van de vogels wordt verwerkt tot biobrandstof. Da's brandstof dat energiecentrales kunnen gebruiken om elektriciteit mee op te wekken.

Kunnen mensen ook ziek worden van de vogelgriep?

Ja, dat kan. Als mensen veel contact hebben met een dier dat besmet is, kan een mens worden besmet. Als je dan ziek wordt, heb je ongeveer dezelfde klachten als bij een griepje: bijvoorbeeld wat koorts, hoofdpijn en spierpijn. Toch doet de overheid er alles aan om te voorkomen dat mensen ziek worden door de vogelgriep. Als het virus op een mens overspringt, dan kan het muteren. Je krijgt dan een nieuwe variant die misschien wel veel besmettelijker is voor mensen. Een beetje zoals we nu ook steeds zien gebeuren met corona.

Onderzoekers hopen in de toekomst ook mensen te kunnen vaccineren tegen de vogelgriep. Da's handig voor bijvoorbeeld boeren die veel in contact komen met pluimvee. En mensen die veel bezig zijn met (dode) dieren worden vaker getest op besmetting. Ook krijgen ze speciale medicijnen waardoor ze een kleinere kans lopen om vogelgriep te krijgen.