Hoe verplicht is zo'n vaccin nou echt?

Wat is er gebeurd?

  • Wil je straks naar een festival en ben je niet gevaccineerd? Dan moet je zelf een deel van je toegangstest betalen, zo'n 7,50 euro. Dat besloot de Tweede Kamer deze week. Ze willen het zo aantrekkelijker maken om je toch te laten vaccineren.

  • En ook op andere plekken wordt het steeds lastiger voor mensen die geen vaccin willen. Zo wil een dansschool in Utrecht alleen nog mensen toelaten die helemaal zijn gevaccineerd. En bij de Amerikaanse nieuwszender CNN werden drie mensen zelfs ontslagen die het vaccin weigerden.

  • Zorgminister Hugo de Jonge blijft heel duidelijk: het coronavaccin is niet verplicht in Nederland en wordt dat ook niet. Maar mogen mensen die geen vaccin willen dan straks nog wel alles? En als het antwoord nee is, is dat niet ook een soort dwang? Checkten wij voor je.

Waarom is dit nieuws?

Op steeds meer plekken krijgen mensen die geen coronavaccin willen het lastiger. In de Verenigde Staten zijn in bijvoorbeeld ziekenhuizen en bij rechtbanken mensen ontslagen die geen prik wilden. En in New York kom je als je niet gevaccineerd bent, geen restaurant of sportschool meer binnen.

En iets dichter bij huis heb je de coronademonstraties in Duitsland, Italië, Groot-Brittannië en Frankrijk misschien ook wel gezien. De regeringen daar zijn bezig met een gezondheidspas waarmee je moet bewijzen dat je geen corona hebt. Bijvoorbeeld door te laten zien dat je volledig gevaccineerd of negatief getest bent. Alleen met zo'n pas kom je het ov, de horeca, bioscopen of festivals binnen. In Frankrijk is het vaccin zelfs verplicht voor mensen die in de zorg werken.

Hoe zit dat dan in Nederland?

Wil je naar een evenement in Nederland? Dan moet je ook laten zien dat je nog niet zo lang geleden corona had of gevaccineerd bent. Anders moet je je laten testen. Dat heet Testen voor Toegang. Je krijgt dan een QR-code in de Corona Check App. Maar die QR-code hoef je op nog niet zoveel plekken te laten zien als in het buitenland.

Nu is dat testen nog gratis, maar als het aan de regering ligt moet je binnenkort zelf een deel van je test betalen, gaat waarschijnlijk zo'n 7,50 kosten. Allemaal om te zorgen dat testen minder aantrekkelijk wordt en je je tóch laat vaccineren.

Sommige politieke partijen zijn het daar niet mee eens. Geert Wilders van de PVV noemt het bijvoorbeeld 'vaccinatiedrang', leggen we je zo uit. En hij is bang dat het voor veel mensen nu moeilijker wordt om naar evenementen te gaan. En de SP vindt dat er een gat komt tussen mensen die het wél en niet kunnen betalen. De eigen bijdrage geldt trouwens niet voor mensen die zich niet kúnnen laten vaccineren, doordat ze bijvoorbeeld ziek zijn.

Drang of dwang?

Als de overheid iedereen zou verplichten om een vaccin te nemen, dan heet dat dwang. En dat mag niet volgens de wet. Ook heeft de overheid zelf gezegd dat helemaal niet te willen. Maar er wordt ook gepraat over een indirecte vaccinatieplicht: dat betekent dat je bepaalde dingen alleen mag als je geprikt bent, zoals naar de kroeg gaan of bijvoorbeeld school. Dat heet 'vaccinatiedrang'. En dat mag wel onder bepaalde voorwaarden, vindt de Gezondheidsraad. Dat is een organisatie die politici advies geeft over corona.

Zij onderzochten of Nederland vaccins moet verplichten op bijvoorbeeld scholen, in de horeca en bij evenementen. En zeggen dat dat alleen mag als het écht niet anders kan. Dus als er bijvoorbeeld echt geen andere manier is om besmettingen omlaag te krijgen of te weinig mensen zich laten vaccineren. Kleine kans dat dit ook echt gaat gebeuren.

Iemand die niet gevaccineerd is vragen om online lessen te volgen of thuis te werken mag nu niet. En ook qua testen moet je school of baas zich aan regels houden. Ze mogen je namelijk wel vragen om te testen en er consequenties aan verbinden als je nee zegt. Maar vragen naar de uitslag van zo'n test mag dan weer niet, want dat valt onder de privacywet.

Wat wel kan is dat Testen voor Toegang naar meer plekken wordt uitgebreid als de zomervakantie voorbij is, bijvoorbeeld naar restaurants of mbo's, hogescholen en uni's. Als je je niet laat vaccineren zal je dan dus meer moeten gaan testen én elke keer betalen. Verschillende mensen in Nederland voelen zich ook hierdoor onder druk gezet om een vaccin te nemen.