2001, 2002, 2003: iedereen een prik, maar hoe zit het met mij?

Wat is er gebeurd?

  • Kom je uit 2001 of 2002? Dan kan je vanaf vandaag een afspraak maken voor een vaccinatie. En ook 2003 is bijna aan de beurt. Dat is de laatste groep die wordt geprikt.

  • Voor de groep 12-17 jaar is nog niks bekend. Maar wat nou als je 17 bent, maar wel uit 2003 komt, kan je dan ook een afspraak maken? En wat gebeurt er als je uit 2004 of later komt? Dat weten we waarschijnlijk pas eind juni.

  • De meningen over het prikken van tieners zijn verdeeld.

Wie bepaalt of ik een vaccin krijg?

De regering bepaalt wie een prik krijgt en wanneer. Daarvoor hebben ze een speciale afdeling 'het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport', met Hugo de Jonge aan het hoofd. Die afdeling beslist alleen niet zomaar, maar luistert naar adviezen van andere organisaties. "Wij wachten op het advies van de Gezondheidsraad", vertelt een woordvoerder.

De Gezondheidsraad is een groep wetenschappers die advies geeft aan de regering over dingen die met gezondheid te maken hebben. Dus ook over corona en vaccinaties. Sinds maart onderzoeken ze hoe het zit met 18-minners en vaccineren, maar tot nu toe is er nog geen advies. Volgens de politiek omdat het een heel moeilijke discussie is: "Er zitten veel kanten aan: moet je jongeren vaccineren voor iets waar zij zelf niet heel ziek van worden? Maar sommigen worden ook wel weer ziek. Dat moeten wetenschappers goed onderzoeken, daarom doen ze er lang over, dat vinden wij goed", zegt de woordvoerder van Hugo de Jonge.

Wat weten we al wel?

Vorige week adviseerde de Gezondheidsraad om jongeren tussen de 12 en 17 jaar uit een risicogroep wél te vaccineren met het Pfizer-vaccin. "Het gaat om jongeren die ieder jaar al een griepprik krijgen vanwege ziekte, jongeren met obesitas graad 2 of hoger en iedereen die daaromheen zit, bijvoorbeeld huisgenoten", vertelt Maarten Hagg van de Gezondheidsraad.

Maar hoe het zit met de rest van de jongeren tussen 12 en 17? "Daar komt eind juni een advies over", vertelt Hagg. "We maken een brede afweging. We nemen mee in hoeverre het vaccin beschermt, de risico's van covid19 voor jongeren, de risico's van het vaccin en wat het de samenleving oplevert. Jongeren moeten bijvoorbeeld ook naar school kunnen blijven gaan."

Van de jongeren tussen 13 en 17 jaar zijn er tot nu toe 101 in het ziekenhuis beland door corona. Twee daarvan zijn ook echt overleden. Die hadden beiden ook nog een andere ziekte. Heel lang was ook niet bekend of de vaccins wel zouden werken bij mensen onder de 18, maar dat hebben ze nu wel onderzocht. En Pfizer blijkt bijvoorbeeld goed te werken.

Wie vindt wat?

Begin juni zei D66'er Jan Paternotte in de Tweede Kamer dat we zo snel mogelijk moeten beginnen met het prikken van kwetsbare 12 tot 17 jarigen. Dat deed hij nadat het Europese RIVM het Pfizer-vaccin voor jongeren onder de 18 had goedgekeurd. Veel andere landen begonnen toen meteen met het prikken van 18-minners, maar Nederland wilde nog wachten op het advies van de Gezondheidsraad.

Maar wat hij ervan vindt dat andere jongeren wel nog moeten wachten? "Dat is anders. Zij worden niet per se ziek van corona en lopen minder risico. Zij worden meer gevaccineerd om het aantal gevaccineerde mensen in de samenleving omhoog te krijgen en de crisis daarmee te stoppen. Dus bij hen wachten we graag het advies af."

Om diezelfde reden is de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde niet meteen voor het vaccineren van jongeren. "Het is nu niet nodig om jongeren te vaccineren. Dat zou pas nodig zijn als blijkt dat niet genoeg volwassenen zich hebben laten vaccineren waardoor de crisis niet verdwijnt. Of als klassen straks steeds naar huis moeten in quarantaine en school niet door kan gaan, maar dat weten we nu nog niet", zegt voorzitter Károly Illy.

Maar zelfs als jongeren straks wel moeten vaccineren, voelt dat voor Illy verkeerd. "Bij andere vaccins, zoals de bof, mazelen of hpv, prikken we zodat kinderen zelf niet ziek worden. Dit vaccin beschermt niet de kinderen zelf, maar de rest van de bevolking. We moeten dan jongeren vaccineren, omdat volwassenen of antivaxxers, mensen die geen vaccin willen, te beroerd zijn om zich te laten vaccineren. Dat voelt ongemakkelijk. Blij word ik daar niet van."

Viroloog Annemiek van der Eijk is wel voor het vaccineren van jongeren, als het maar wel vrijwillig is. "Stel dat er straks weer nieuwe varianten rondgaan en de vaccins niet 100% werken. Dan is het het best als zoveel mogelijk mensen gevaccineerd zijn, zodat zo'n virus minder snel rond kan gaan."

Hoe nu verder?

Eind juni komt de Gezondheidsraad dus met een advies. Stel dat ze adviseren om jongeren wel te prikken, dan betekent het niet dat dat gelijk ook gebeurt. "Soms is het advies heel eenduidig en helder, dan kunnen we dat gewoon overnemen. Maar soms is het ook vager, dan nemen we ook het advies van bijvoorbeeld het OMT mee. Dat moeten we afwachten", zegt de woordvoerder van Hugo de Jonge.

En stel dat het advies is om jongeren onder de 18 niet te vaccineren, ben je er dan vanaf of moet je dan straks alsnog prikken als je wel 18 wordt? "Dat is weer een andere vraag, namelijk straks: zijn we genoeg beschermd met z'n allen? Of moet er een jaarlijkse prik komen? Daar gaan we pas later over nadenken", zegt Hagg.