Code zwart in Suriname: wat is er aan de hand?

Wat is er gebeurd?

  • Dokters, verpleegkundigen en ander medisch personeel vertrokken vorige week naar Suriname om te helpen in de coronastrijd.

  • Het gaat namelijk helemaal niet goed in Suriname. Er komen elke dag nog veel besmettingen bij.

  • Ook is er een tekort aan bedden, medicijnen, verpleegkundigen en vaccins. In de ziekenhuizen is het code zwart. Hoe dat zo ver kon komen? Leggen we je uit.

Hoe erg is het?

In Suriname is in de ziekenhuizen code zwart uitgeroepen. Dat betekent dat er op de ic's niet genoeg bedden zijn voor het aantal patiënten, waardoor dokters moeten kiezen wie wel een bed krijgt en wie niet. Elke dag overlijden acht tot tien mensen. Voor een land met 600.000 inwoners is dat heel veel. Dat staat gelijk aan 250 doden per dag in Nederland.

Ook is er een tekort aan medicijnen en verpleegkundigen. Die laatsten werken nu extra uren op een dag. Van 8.00 tot 21.00. "Twee maanden geleden was ik er voor het laatst en toen waren er amper besmettingen. Nu overlijden er jonge mensen van 30 en 40 aan covid", vertelt gepensioneerd chirurg Chander Mahabier die nu in Suriname is. "Een anesthesist vertelde me: het is een war zone."

Door de crisis is er een volledige lockdown in Suriname. Er is een avondklok en alle overheidsgebouwen, scholen, sportscholen, winkels en markten zijn dicht. Supermarkten zijn wel open, maar alleen op maandag, woensdag en vrijdag. Eén persoon per gezin mag dan boodschappen doen.

Hoe is het zover gekomen?

Het komt vooral door de veel besmettelijkere Braziliaanse variant van het coronavirus, zeggen deskundigen. Die zorgde opeens weer voor veel besmettingen. Ook hielden mensen zich minder goed aan de afstandsregels dan eerst, zoals op meer plekken in de wereld. In Suriname is ook maar een heel klein deel van de mensen gevaccineerd, namelijk 4 procent van de bevolking. En dat terwijl Suriname nu al bijna geen vaccins meer heeft.

Volgens Surinaamse deskundigen willen ook te weinig mensen zich laten vaccineren. Dat heeft te maken met het AstraZeneca-vaccin dat ze in Suriname gebruiken, zegt correspondent Nina Jurna. "In Nederland wordt dat vaccin niet gegeven aan mensen onder de zestig vanwege gezondheidsrisico's. Maar in Suriname wel, het land heeft nu eenmaal niet de luxe om te kiezen tussen vaccins."

De overheid probeert met campagnes en voorlichting te zorgen dat meer mensen een vaccin willen. "Er waren de afgelopen dagen lange rijen voor de vaccinatiepunten, dus lijkt dus al beter te gaan," zegt Nina. Ook chirurg Mahabier helpt een handje: hij gaat maandag op de Surinaamse tv een uur lang uitleg geven over vaccinaties. "Dat is een van de taken die je hebt als vertrouwd gezicht."

Wat doet Nederland hieraan?

Verschillende Nederlanders zijn eigen acties gestart. Online kun je doneren aan Su4Su, FunX is een eigen actie gestart en influencers zoals Chivv, zanger Gio en Eljero Elia spreken zich erover uit. De dertienjarige Xavi en zijn vader verkopen nu t-shirts om geld op te halen voor Suriname.

"Wij proberen Suriname te helpen door dozen naar ze te sturen met eten, medicijnen, kleren en goederen waar ze zich mee kunnen opknappen," zegt Xavi. "Ik vind code zwart in Suriname heel erg, omdat ik zelf van Surinaamse afkomst ben."

Nederland heeft afgelopen week een team van twintig mensen naar Suriname gestuurd. Dat zijn IC-verpleegkundigen, intensivisten, microbiologen en technici. Ze gaan helpen in de zorg én kijken wat er nog meer nodig is, zodat er straks nog meer teams kunnen komen.

Eerder stuurde Nederland al zuurstof, mondkapjes en handschoenen. Ook heeft Nederland 700.000 AstraZeneca-vaccins aan Suriname beloofd. De eerste 90.000 zijn deze week aangekomen.