Waarom 'homogenezing' straks misschien strafbaar wordt

aangepast 

Wat is er gebeurd?

  • Zes partijen uit de Tweede Kamer willen een nieuwe wet over 'homogenezing'.

  • Met die wet wordt het strafbaar om mensen heteroseksueel proberen te maken via therapie.

  • Geef je toch zo'n therapiesessie, dan kan je een hoge boete krijgen. Of zelfs een gevangenisstraf.

  • Wat is homogenezing precies? En wat staat er in die nieuwe wet? Leggen we je uit.

Wat is homogenezing?

In sommige streng christelijke kringen bestaat het idee dat de geaardheid van homo's kan worden veranderd door een behandeling. Dat heet een homogenezing. In Nederland zijn er zo'n vijftien therapeuten en organisaties die dit aanbieden, blijk uit onderzoek. Hoe vaak het precies gebeurt, is niet bekend.

De zogenaamde homogenezing gebeurt omdat volgens sommige strenge geloven homoseksualiteit verboden is. Die strenggelovigen zien homoseksualiteit als een demon die 'uitgedreven' moet worden. Maar er zijn ook veel gelovigen die dat anders zien.

"De therapieën zijn heel divers", zegt onderzoeker Anton van Wijk. "Je kunt denken aan therapie-achtige sessies met een therapeut, een psycholoog bijvoorbeeld, waarbij sprake is van een-op-een-gesprekken. Dat kan soms heel lang duren. Maar je kunt ook denken aan een eenmalig gesprek met een pastoor, of een gebedsgenezingsdienst."

Alexander Noordijk kreeg zo'n soort dienst toen hij 23 jaar oud was. "Het is nog steeds lastig om aan te denken. Dat mensen dan bidden: duivel ga eruit. En zeggen dat ik opnieuw geboren moest worden. Ze spraken dan de zogeheten tongentaal, een soort geheimtaal, en drukten steeds harder op mijn hoofd zodat het eruit kwam."

Wie ondergaan die homogenezing?

De homogenezing wordt vaak aan wat oudere homo's gegeven, zegt onderzoeker Van Wijk. Jongere homo's uit strenggelovige omgevingen proberen hun gevoelens namelijk vaak zo lang mogelijk te weg te stoppen. Ze hopen dat het een fase is en dat ze uiteindelijk hetero worden. Tegen de tijd dat ze hun gevoelens niet meer kunnen ontkennen, zijn ze vaak twintig jaar of ouder.

Vaak stappen ze dan zelf naar de therapeut, omdat ze er vanaf willen. Komt doordat ze zelf ook opgroeien met het idee dat God homoseksualiteit niet accepteert. Zo vertelt Alexander: "Je wilt het zelf, je worstelt met die gevoelens. Maar die worsteling is er door de bubbel waarin je leeft. Dus uiteindelijk word je wel gedwongen door die omgeving. En doe je het niet, dan raak je die bubbel kwijt. Dat geeft heeft veel druk."

Wat zijn de gevolgen van dit soort behandelingen?

Onderzoek laat zien dat 'homogenezing' voor veel psychische schade zorgt. Het leidt soms tot depressies of zelfdoding. "Ik heb er flink last van gehad", vertelt Alexander.

"Ik heb veel therapie gehad om dit te verwerken. Ik heb toen ook een tijd afscheid genomen van de kerk. Maar ik ben uiteindelijk toch teruggekeerd en ben nu dominee in een kerk. Dat wordt nog steeds niet door iedereen geaccepteerd, een homoseksuele predikant. Sommige mensen hebben om mij de kerk verlaten. Dat doet pijn."

Wat staat er in de nieuwe wet?

Er zijn nu dus zes partijen (D66, VVD, PvdA, GroenLinks, SP en Partij voor de Dieren) die een nieuwe wet willen. Daarin staat dat homogenezing strafbaar is. Bied je toch zo'n sessie aan, dan kan je een geldboete tot wel 22.500 euro krijgen. Maar ook zelfs een gevangenisstraf van een jaar.

Homogenezing wordt met de wet dus verboden, of je nou jonger of ouder bent dan 18. Hatte van der Woude van de VVD legt uit: "Deze wet is echt bedoeld om kwetsbare mensen te beschermen. Ook volwassenen die niet goed in staat zijn om te uiten dat ze dit niet willen en zich er slecht door voelen."

Als je zelf een behandeling wil, is dat niet direct strafbaar, legt Van der Woude uit. "Kan je zelf een keuze maken en ben je boven de 18, dan moet je die therapie zelf kunnen kiezen."

Maar gaat de wet wel helpen?

"Het zal lastig zijn om te vervolgen", denkt Alexander. "Want bewijs maar eens wat je is aangedaan. En je moet zelf klaar zijn om aangifte te doen. En dan lig je definitief uit die kerkelijke gemeenschap. Dus binnen de kerk moet dit gesprek vooral ook gevoerd worden. Maar een duidelijk signaal vanuit het kabinet is daarbij ook heel belangrijk."

We spraken ook iemand anders die ooit homogenezing kreeg en graag anoniem wil blijven. Volgens hem gaat de wet niet helpen. "In de praktijk zal het niet meer zijn dan symboolwetgeving, vrees ik. De inhoud van de therapie is makkelijk te verstoppen. Je noemt het gewoon 'behandeling van depressie' of zoiets. En veel aangiften van 'slachtoffers' zul je ook niet krijgen. In de meeste gevallen willen zij zelf hun homoseksualiteit achter zich laten. Dat gold ook voor mij."

Het duurt sowieso nog wel even voordat de wet er komt. Het idee staat online en alle Nederlanders mogen daar nu op reageren. Daarna gaan de Eerste en Tweede Kamer er nog over debatteren en uiteindelijk stemmen. Van der Woude hoopt dat dit nog voor de zomer gebeurt.