Wat er aan de hand is in Israël en de Palestijnse gebieden

aangepast 

Wat is er gebeurd?

  • In Oost-Jeruzalem heeft Israël ondanks internationale kritiek deze week een Palestijns gezin uit huis gezet.

  • Het is niet de eerste keer dat er een Palestijnse familie uit een huis wordt gezet.

  • Nieuws over Israël en de Palestijnse gebieden leidt altijd tot veel vragen, zie we op Instagram. Daarom leggen we je hieronder uit hoe dit conflict zit.

Wat is er aan de hand?

Al jaren is er discussie over van wie de stad Jeruzalem is.

De Palestijnen en de 'internationale gemeenschap', dat is het grootste deel van alle landen op de wereld, zien Oost-Jeruzalem als Palestijns. In het oostelijke deel van de stad, dat Israël in 1967 veroverde, wonen vooral Palestijnen. Maar Israël ziet de hele stad als zijn hoofdstad.

In Oost-Jeruzalem komt het regelmatig voor dat Palestijnen uit huis worden gezet, ook al wonen ze er al tientallen jaren. Dat gebeurt bijvoorbeeld als ze volgens Israël wonen op grond die toekomt aan de gemeente of aan Joodse organisaties.

Ook deze week zette Israël een Palestijns gezin uit huis. Dat gebeurde rond half vier in de nacht van dinsdag op woensdag, waarna de woning werd afgebroken. Op de plek van het huis zegt Israël een school te willen bouwen voor speciaal onderwijs.

Veel Europese landen, ook Nederland, hebben kritiek op de ontruimingen. De Nederlandse ambassadeur in Tel Aviv noemde de uitzetting in strijd met het internationale recht. Maar volgens de Israëliërs komt de grond waar de woning stond toe aan gemeente Jeruzalem.

Waarom gaat het mis in Jeruzalem?

Veel mensen zijn extra boos omdat dit in Jeruzalem speelt. Die stad is het middelpunt van een ruzie tussen Israëliërs en Palestijnen die al jaren duurt. Voor allebei de groepen is Jeruzalem een zeer belangrijke stad, onder meer vanwege de religieuze betekenis van Jeruzalem. De meeste Israëliërs zijn joods, terwijl de meeste Palestijnen islamitisch of christelijk zijn. Voor alle drie de religies is Jeruzalem een heilige stad.

Tot 1967 was Jeruzalem opgesplitst in twee delen. In dat jaar bezette Israël de Westelijke Jordaanoever, waar veel Palestijnen woonden, en nam het ook Oost-Jeruzalem in. Het bestuur van de stad is sindsdien in handen van Israël, maar veruit de meeste landen zeggen dat Oost-Jeruzalem nog steeds geldt als door Israël bezet Palestijns gebied.

Hoe zit het ook alweer?

Het gebied dat nu bekend staat als Israël en de Palestijnse gebieden heeft een lange geschiedenis, waarin het door verschillende partijen is veroverd en bestuurd. Nog steeds is er geen overeenstemming over de definitieve grenzen. Mede daardoor duurt het conflict tussen Israëliërs en Palestijnen nog altijd voort.

Joodse Israëliërs vinden dat zij de oorspronkelijke bevolking van het land zijn. Om die reden vinden zij dat de staat Israël mag bestaan. Dat zeggen ze onder meer op basis van de Thora, het heilige geschrift van de joden. De Palestijnen zijn het daar niet mee eens, zij zeggen dat zij in het land horen en daar ook altijd gewoond hebben.

Rond het jaar 1500 kwam het gebied onder het Ottomaanse Rijk te vallen. Dat was een islamitisch rijk dat werd bestuurd vanuit wat nu Turkije is. In die tijd waren er geen duidelijke landsgrenzen voor de gebieden die nu Israël en de Palestijnse gebieden worden genoemd.

1918

Het Ottomaanse Rijk viel na de Eerste Wereldoorlog in 1918. Het rijk werd toen opgedeeld in verschillende gebieden. Groot-Brittannië werd tijdelijk de baas van het gebied dat toen het mandaatgebied Palestina heette. Veel Joden wilden in die tijd naar het gebied verhuizen, omdat ze op andere plekken vervolgd werden om hun geloof.

De Britten beloofden Joden een eigen land, in het mandaatgebied Palestina. De Arabische inwoners, van wie de meesten zichzelf nu Palestijns noemen, waren het er niet mee eens. Zij wilden de plek waar zij woonden niet opgeven.

1948

In de Tweede Wereldoorlog werden er tijdens de Holocaust ten minste zes miljoen Joden door nazi-Duitsland vermoord. Om die reden was er na de oorlog wereldwijd veel sympathie om de Joden een eigen land te geven.

In 1948 werd de Joodse staat Israël eenzijdig uitgeroepen. Dat wil zeggen dat de Joden daar vastlegden dat Israël hun land is. Maar daar waren Palestijnse Arabieren het niet mee eens. Ook omliggende Arabische landen zoals Egypte, Jordanië en Irak gingen niet akkoord. Zij vielen de nieuwe staat Israël aan.

Er brak dus een oorlog uit tussen de Israëliërs en de Arabische buurlanden. Daarbij veroverde Israël een groot deel van het voormalige mandaatgebied Palestina. De gebieden die overbleven, kwamen in handen van Jordanië (de Westelijke Jordaanoever, inclusief Oost-Jeruzalem) en Egypte (de Gazastrook).

1967

De Zesdaagse Oorlog was een oorlog die in 1967 uitgevochten werd tussen Israël en de Arabische buurlanden. Tijdens die oorlog veroverde en bezette Israël Oost-Jeruzalem, de Westelijke Jordaanoever, de Golanhoogten en de Gazastrook. In de meeste van die gebieden is Israël is nog steeds de baas. Wel trok Israël zich in 2005 terug uit de Gazastrook, waar nu de Palestijnse organisatie Hamas de macht heeft. Die beweging is volgens veel landen een terroristische organisatie.

In de praktijk bestuurt Israël heel Jeruzalem, dus ook Oost-Jeruzalem. Toch zien veel andere landen, verenigd in internationale organisaties zoals de Verenigde Naties, Oost-Jeruzalem nog steeds als bezet Palestijns gebied, dat dus van de Palestijnen hoort te zijn.

Nu

Ook na 1967 zijn er nog regelmatig conflicten in Israël en de Palestijnse gebieden met veel geweld en burgerslachtoffers. De Palestijnen protesteren tegen Joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever en tegen de bezetting van de Palestijnse gebieden in het algemeen. Dat doen ze soms door aanslagen te plegen, raketten af te vuren vanuit Gaza of door stenen te gooien tegen het Israëlische leger.

Het Israëlische leger grijpt vaak hard in bij protesten en na aanslagen door met bijvoorbeeld luchtaanvallen op Gaza aan te vallen. Daarbij worden ook vaak burgers gedood.

Soms is het even wat rustiger in Israël en de Palestijnse gebieden, maar nog steeds gaat het regelmatig mis.