Wat is er gebeurd?
Politieagent Derek Chauvin is schuldig aan de dood van George Floyd, dat besliste een jury. In de Verenigde Staten vieren mensen nu feest op straat.
De witte politieagent duwde zijn knie vorig jaar bijna 9 minuten op de nek van de zwarte Amerikaan George Floyd, waarna hij overleed. Overal in de wereld kwamen protesten tegen racisme en politiegeweld. Die staan bekend als de Black Lives Matter-protesten.
Mensen noemen de veroordeling van Derek Chauvin een historisch moment. Waarom eigenlijk? En welke historische momenten gingen hieraan vooraf? Dat leggen we je uit in dit artikel.
Hoe zat het ook alweer met dit nieuws?
Op 25 mei 2020 drukte de witte politieagent Derek Chauvin bijna 9 minuten lang zijn knie op de nek van de zwarte Amerikaan George Floyd in de Amerikaanse stad Minnesota. George Floyd, die werd verdacht van betalen met een vals bankbiljet, overleed. Het werd gefilmd door verschillende mensen die smeekten om George Floyd los te laten. Hij riep namelijk meerdere keren dat hij niet kon ademen. Via sociale media zagen mensen over de hele wereld de video's.
En dus kwamen er over de hele wereld protesten tegen racisme en politiegeweld. Die staan bekend als de Black Lives Matter-protesten. Een jury van 12 mensen moest beslissen of Derek Chauvin schuldig is aan de dood van George Floyd. Dat moest unaniem, dus alle 12 moesten het ermee eens zijn. En dat gebeurde.
Een rechter moet nog bepalen wat Chauvins straf wordt, maar hij gaat maximaal 40 jaar de bak in. Op verschillende plekken in Amerika begonnen mensen te feesten toen ze het nieuws hoorden, veel mensen moesten huilen en de advocaat van George Floyd zei: "laten we stilstaan bij dit historische moment, niet alleen voor George Floyd, maar voor heel Amerika".
Waarom is het een historisch moment?
"Het gebeurt bijna nooit dat een politieagent wordt veroordeeld," zegt Amerikakenner Kenneth Manusama. Ieder jaar overlijden meer dan 1000 Amerikanen door politiegeweld. De Amerikaanse organisatie 'Mapping Police Violence' heeft hier onderzoek naar gedaan.
De kans dat een zwarte man overlijdt nadat hij met de politie in aanraking komt, is 3 keer zo groot als bij een witte man. Ook zijn zwarte slachtoffers van politiegeweld veel vaker ongewapend dan witte mannen. Maar 1% van de agenten die dodelijk geweld heeft gebruikt, krijgt een rechtszaak. Nog minder worden gestraft. Sinds 2005 zijn dat er maar 44.
De politie in de VS is namelijk goed beschermd, door wetten. Het is meestal genoeg als een agent in een rechtszaak zegt dat hij zich bedreigd voelde. Veel zwarte Amerikanen hadden vooraf daarom weinig vertrouwen dat de jury Derek Chauvin zou aanwijzen als schuldig. Maar het gebeurde toch.
Volgens verschillende media komt dat door een paar belangrijke dingen: er was een video die de gebeurtenis van dichtbij liet zien en politieagenten zeiden tijdens de rechtszaak dat Derek Chauvin te veel geweld had gebruikt. Meestal beschermen politieagenten de verdachte juist. "Maar het komt ook door de druk van de media, en sommigen zeggen zelfs door politici", zeg Manusama. "De hele wereld keek mee." Zo zeiden bijvoorbeeld Joe Biden en Barack Obama dat ze blij waren met de veroordeling.
Volgens Manusama is het vooral ook een historische overwinning voor het gevoel van zwarte Amerikanen. "Met camera's op telefoons zagen we steeds dat zwarte mensen eerder worden mishandeld en vermoord door politie. Maar ze werden steeds niet veroordeeld. En nu eindelijk wel. En ook nog voor doodslag, het wordt niet weggezet als een ongelukje. Het geeft zwarte Amerikanen vertrouwen dat ze worden beschermd in hun recht en niet zomaar kunnen worden vermoord. En daarom is het historisch."
Hoe nu verder?
Volgens Mannusama is het nu niet klaar. "Discriminatie zit nog diep. De zwarte gemeenschap heeft nog steeds een achterstand: ze zijn veel armer, wonen in slechtere wijken met slechtere scholen en kunnen moeilijker een huis kopen. Het is moeilijk om daaruit te komen en daarom is er nog steeds geen gelijkheid."
Maar er zijn wel veranderingen. President Joe Biden gaat de politie in Minneapolis laten onderzoeken om te kijken of er nog meer is gebeurd, dat is nog nooit gebeurd. Ook wil hij een nieuwe wet doorvoeren. Die is vernoemd naar George Floyd. De wet gaat wurggrepen door de politie verbieden en het makkelijker maken om politieagenten te vervolgen. Hij is al door het Lagerhuis, maar moet wel nog door de Senaat. Dat is een soort Amerikaanse Eerste Kamer die wetten moet goedkeuren.
Volgens Mannusama komt de wet er waarschijnlijk wel doorheen. "Het is een beginnetje om de politie, waar racisme diep zit, te veranderen. Als politieagenten makkelijker veroordeeld kunnen worden, zullen ze zelf ook voorzichtiger zijn." De wet zal daarom vooral zwarte Amerikanen straks beter beschermen tegen de politie.