Wat is er gebeurd?

• In 2022 is het weer zo ver. De Oranje-shirts worden uit de kast getrokken en de wereld kijkt in spanning toe: welk land pakt de beker tijdens het WK Voetbal in Qatar?

• Er worden speciaal voor dit voetbaltoernooi acht stadions gebouwd. Arbeidsmigranten zijn daarbij slecht behandeld, duizenden arbeiders zijn zelfs overleden.

• Nu is er discussie. Want is het wel oké om met die kennis in alsnog Qatar te gaan voetballen?

Waarom is dit nieuws?

Het Nederlands elftal is begonnen aan de kwalificatiereeks voor het WK Voetbal van volgend jaar in Qatar - een land in het Midden-Oosten. Daar is eigenlijk al een hoop gedoe over sinds 2010, toen bekend werd dat Qatar het WK mocht organiseren. Het land zou namelijk niet goed omgaan mensenrechten, zoals die van vrouwen, LHBTI+'ers en arbeiders.

Voor de bouw van de nieuwe stadions zijn duizenden arbeiders uit Nepal, Bangladesh, Pakistan en Sri Lanka ingevlogen om te komen helpen. Veel van hen werkten voor weinig geld, in temperaturen van rond de 50 °C en onveilige werksituaties. Op zo'n werkdag zouden er dagelijks mensen overlijden.

Volgens de Britse krant The Guardian zijn er tussen 2010 en 2020 ruim 6.750 arbeiders omgekomen in Qatar. Dat getal is deels misleidend, want het telt ook migranten mee die niet betrokken waren bij WK-projecten. Aan de andere kant werden de overledenen uit sommige landen niet meegeteld, wat het cijfer juist kan opkrikken.

Waarom vindt het WK in Qatar plaats?

Nu je weet dat er al langer kritiek is op de mensenrechten binnen Qatar, vraag je je misschien af: waarom vindt het WK voetbal daar überhaupt plaats? Dat zit zo. Alle landen die aangesloten zijn bij de internationale voetbalorganisatie FIFA, mogen zich aanmelden om een WK te hosten. Ook Nederland wilde dat graag voor het aankomende toernooi.

De FIFA koos Qatar vanwege de voordelen voor fans en het milieu. De stadions zouden dichtbij grote steden worden gebouwd, waardoor je als fan niet ver hoeft te reizen en het milieu bespaart. Maar of is dit de échte reden is dat Qatar is aangewezen als gastland, daar twijfelen organisaties over. Sommigen zeggen de selectie niet eerlijk is gegaan.

Wie vindt wat?

Sommige organisaties en politici vinden dat landen hun clubs niet moeten laten gaan. Een boycot, noem je dat. Zij zeggen: je moet niet willen voetballen in een land waar juist vóór het voetbal mensenrechten worden geschonden.

Mensenrechtenorganisaties zoals Amnesty International vinden zo'n boycot geen goed idee. Zij denken dat het beter is om druk te zetten op de regering van Qatar en de FIFA, zodat de situatie van de arbeiders beter wordt. Ook zouden voetballers hun grote invloed op social media moeten gebruiken om een statement te maken. Een boycot zorgt er ook voor dat de mensen die nú aan de WK-faciliteiten bouwen, zonder werk en dus zonder geld komen te zitten.

Gaan we Oranje zien in Qatar?

Waarschijnlijk wel. De KNVB, de Nederlandse voetbalbond, is nooit voorstander geweest van een WK in Qatar, maar ziet een boycot ook niet zitten. Bondscoach Frank de Boer en de spelers van het Nederlands elftal zijn het daar mee eens. De trainer en voetballers willen voor verandering zorgen door aandacht te schenken aan de mensenrechtenschendingen in het gastland.