Wat is er gebeurd?
De Europese organisatie die gaat over de veiligheid van voedsel heeft meelwormen nu officieel goedgekeurd voor mensen om te eten.
Het zijn de eerste insecten die zijn goedgekeurd in de EU, en waarschijnlijk komen er de komende jaren nog wel meer eetbare insecten bij.
Deskundigen zijn daar blij mee. Ze denken dat insecten vlees goed kunnen vervangen, en dat het ervoor kan zorgen dat iedereen op de wereld genoeg te eten heeft. Zijn insecten écht het eten van de toekomst?
Waarom moet ik dit weten?
Je vindt het misschien vies klinken: pasta van meelwormen of vleesvervangers waar de beestjes in zitten. Toch zijn het dingen die je over een tijdje misschien al in de supermarkt kan kopen. Komt omdat gele meelwormen door de Europese Voedsel- en Warenautoriteit nu officieel zijn goedgekeurd voor mensen om te eten.
Heb je al weleens meelworm op? Dat kan, hiervoor waren meelwormen namelijk gedoogd: er waren nog geen officiële regels voor, maar tegen het verkopen ervan werd eigenlijk ook niets gedaan. Zo komt het dat je bijvoorbeeld bij broodjeszaak Bagels & Beans al een keer een broodje avocado met meelworm kon proeven.
Voor veel mensen blijft 't bij een keer proeven, ze vinden insecten eten ongewoon. Toch wordt er ook vaak geroepen dat insecten toekomstvoedsel zijn. Gaat insecten eten straks inderdaad net zo normaal worden als het eten van kip of koe?
Wat zijn de voordelen van insecten eten?
Veel deskundigen zien insecten als een goede vervanger voor vlees. Het is vooral voor het milieu beter, zeggen ze, om een paar redenen:
Om vlees te produceren is een heleboel water nodig. Zo is voor dat stukje vlees dat bij het avondeten op jouw bord ligt gemiddeld 1.400 liter water gebruikt. Dat water is vooral nodig om veevoer te kunnen verbouwen. Insecten verbruiken juist heel weinig water. Komt doordat er geen voer gemaakt hoeft te worden: ze kunnen leven en groeien van eten dat er al is: afvaleten, eigenlijk. Denk aan restjes groente uit de fabriek.
Daarbij hebben insecten ook minder eten nodig. Voor een kilo varkensvlees is bijvoorbeeld 9 kilo veevoer nodig. Voor een kilo krekels maar twee. Komt doordat insecten geen voedsel nodig hebben om hun lichaam warm te houden, zeggen deskundigen. Ze zijn koudbloedig.
Ook hebben insecten veel minder ruimte nodig dan een koe, varken of kip. Je kan ze kweken in kleine ruimtes en het is ook makkelijker om ze daarna te vervoeren: ze zitten met duizenden in een bakje. Zielig is dat niet, zeggen deskundigen, want insecten leven ook in de natuur bovenop elkaar.
Insecten stoten ook minder broeikasgassen uit dan koeien en varkens. Voor elke kilo die een varken aankomt, produceert-ie tien tot honderd keer zoveel broeikasgassen als een meelworm. Het is trouwens niet zo dat een meelworm helemáál geen gassen uitstoot: ook een insect laat scheten.
En: je verspilt niets, want je kan een meelworm helemaal opeten. Van bijvoorbeeld een kip gebruiken we maar de helft.
Ook zijn meelwormen hartstikke gezond: er zitten veel eiwitten in, een stof die ook in vlees zit. Maar waar we van vlees niet nóg meer kunnen produceren, daar is geen ruimte voor, is dat bij meelwormen geen probleem. En dus, zeggen deskundigen, zouden ze in de toekomst een voedselprobleem op kunnen lossen.
Wat houdt ons dan tegen?
In delen van Azië, Afrika en Australië eten mensen al veel langer meelwormen. Maar hier vinden veel mensen het een vies idee. Hoogleraar Arnold van Huis, hij doet al lang onderzoek naar eetbare insecten, hoopt dat dat gaat veranderen.
Hij denkt dat dat lukt als insecten onherkenbaar in de supermarkt liggen. Je moet niet kunnen zien dat iets van insecten is gemaakt. "Door bijvoorbeeld poeder van meelwormen te maken. Je houdt mensen dan voor de gek, maar het werkt wel." Ook denkt-ie dat verkopers zich vooral op jongere mensen moeten richten. "Die hebben minder vooroordelen", zegt hij.
Als het hier lukt om mensen aan de insecten te krijgen, dan moeten die meelwormen, krekels en termieten niet alleen een snack zijn, denkt de hoogleraar. "Maar als mensen het een keer per week eten, zou dat al een enorme hoeveelheid zijn." Dat is een goed begin, denkt hij: "Want als mensen het eenmaal geprobeerd hebben, dan is het de volgende keer geen probleem meer."
Waar al die insecten dan vandaan moeten komen? "Er zijn nu al een aantal bedrijven in Europa, zo'n vijftig, die insecten kweken", zegt Van Huis. "Sommige bedrijven zijn al enorm groot." Nu maken ze vooral dierenvoer, maar er zijn ook al bedrijven die bezig zijn met insecten voor mensen. Nu is dat nog erg duur, omdat het erg veel werk is. Krekels worden daarom ook weleens vergeleken met kaviaar. Maar als meer mensen insecten willen eten, verandert dat.