Wat is er gebeurd?
Het is voor het eerst dat een groot oliebedrijf voor de rechter staat vanwege klimaatverandering.
Milieudefensie vindt dat Shell te weinig doet om klimaatverandering tegen te gaan en wil dat de rechter daar een uitspraak over doet.
Het bedrijf is aangeklaagd door de organisatie klimaatorganisatie Milieudefensie en vandaag start de rechtszaak.
Waarom moet ik dit weten?
De kans is groot dat jij in 2050 hier nog op aarde bent. En waarschijnlijk wil je ook graag dat er dan nog een fijn klimaat is, in 2050 en de jaren die daarna nog komen.
Om dat voor elkaar te krijgen moeten we onder andere de uitstoot van broeikasgassen, zoals CO2, omlaag krijgen zodat de aarde niet te veel opwarmt. Overheden hebben daar afspraken over gemaakt maar bedrijven waren daar niet bij en hoeven zich niet aan die afspraken te houden.
Daarom heeft Milieudefensie het mega-oliebedrijf Shell aangeklaagd, het bedrijf zou te weinig doen om klimaatverandering tegen te gaan. Best bijzonder want het is voor het eerst dat een oliebedrijf wordt aangeklaagd door een klimaatorganisatie zoals Milieudefensie.
Wie vindt wat?
Zoals gezegd vindt Milieudefensie dat Shell te weinig doet om het klimaat te redden. Ze zijn daar niet de enige in want nog eens zes andere maatschappelijke organisaties én 17.000 mensen hebben zich bij die rechtszaak aangesloten.
Volgens Milieudefensie moet Shell meer doen tegen de uitstoot die wordt veroorzaakt door het verbranden van hun olie en gas. In 2030 moet Shell volgens de organisatie 45 procent minder uitstoten ten opzichte van wat Shell vorig jaar uitstootte.
Shell zegt dat Milieudefensie aan 't verkeerde adres is en dat het bedrijf niks verkeerd doet. Volgens het olie- en gasbedrijf doen ze alles netjes volgens de wet. Dus als Milieudefensie wat wil veranderen moeten ze bij die wetgever zijn, de overheid dus.
Dat maakt deze rechtszaak ook bijzonder. Het is namelijk niet de eerste zaak die over 't klimaat gaat, maar eerder waren het de overheden die voor de rechter moesten verschijnen. Misschien kan je je de rechtszaak van klimaatorganisatie Urgenda tegen de Nederlandse Staat nog herinneren. In die zaak was de rechter het eens met Urgenda en moest Nederland meer doen om de uitstoot terug te dringen.
Het Klimaatakkoord van Parijs
Overheden hebben in 2015 het Klimaatakkoord van Parijs ondertekend. Daarin staat dat de opwarming van de aarde onder de 2 graden moet blijven en het liefst in de buurt van 1,5 graad. Maar bedrijven zoals Shell waren niet betrokken bij het maken van die afspraken. Kan je die bedrijven dan wel dwingen om zich er wel aan te houden? Ja, denkt Milieudefensie. Anders halen we die klimaatdoelen nooit want Shell is een van de tien grootste vervuilers van de wereld.
Wat kan de rechter beslissen?
Da's afwachten. Het kan zijn dat de rechter zegt: "Dankjewel voor jullie klacht, maar aangezien Shell zich netjes aan de wet houdt, kan ik er weinig mee."
Maar het kan ook zijn dat de rechter het eens is met Milieudefensie en zegt dat Shell wat moet doen tegen klimaatverandering. Dan zal Shell het beleid moeten aanpassen, al kan je verwachten dat het oliebedrijf eerst nog in hoger beroep gaat om zo'n uitspraak aan te vechten.
Op basis waarvan denk Milieudefensie kans te maken?
Dat denken ze op basis van onder andere 'de Kelderluik-uitspraak'. In die zaak laat een werknemer van Coca-Cola een kelderluik in een café openstaan zonder die goed af te zetten. Iemand valt daar vervolgens in en raakt gewond. De rechter oordeelt in die zaak dat Coca-Cola aansprakelijk is omdat het te verwachten was dat iemand het openstaande kelderluik zou missen en er daardoor in zou vallen. Oftewel, omdat het bedrijf had kunnen weten dat hun handelen in de toekomst schade zou kunnen veroorzaken, werden ze door de rechter verantwoordelijk gehouden.
Datzelfde idee past Milieudefensie toe op deze zaak. Volgens de organisatie weet Shell dat hun handelen ernstige schade veroorzaakt in de toekomst en kan het oliebedrijf daarom verantwoordelijk worden gehouden.