Wat is er gebeurd?
Stel: je wil graag boer worden, maar je komt zelf niet uit een boerenfamilie met een eigen bedrijf. Dan moet je er zelf eentje starten, of overkopen. Maar dat is superduur.
Tegelijkertijd zijn er wel een hoop boeren op zoek naar een opvolger. Bijvoorbeeld omdat hun eigen kinderen het bedrijf niet over willen nemen. Vinden die boeren geen opvolger, dan moeten ze stoppen.
Dat is een probleem, zegt een grote club van jonge boeren. Zij proberen daarom jongeren te koppelen aan boeren die een opvolger zoeken. Doen ze met Boer zoekt Boer, een soort online datingplatform.
Waarom is dit nieuws?
Steeds meer boeren moeten in de toekomst stoppen met hun bedrijf. Dat kwam naar voren uit een onderzoek van de Universiteit van Wageningen. Een deel van die boeren stopt, omdat ze geen opvolger hebben. Bijvoorbeeld omdat hun kinderen het bedrijf niet over willen nemen. "Vroeger was het bijna vanzelfsprekend dat je dat wel deed," vertelt Marloes van het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK), een organisatie van jonge boeren. "Maar nu denken mensen er veel meer over na, en willen ze vaak andere beroepen doen. Ook wordt het steeds lastiger om boer te zijn, bijvoorbeeld door allemaal nieuwe regels. Boer ben je 24/7, het is een manier van leven. Niet iedereen ziet dat zitten."
Toch zijn er ook nog een hoop jongeren die een leven als boer wél zien zitten. Maar die komen lang niet allemaal uit een familie met een eigen boerenbedrijf. Dan nemen zij toch gewoon die andere bedrijven over, zou je misschien zeggen. Maar zo makkelijk is dat niet. Voor jonge boeren in zo'n overname vaak niet te betalen. Ook zijn er steeds minder boerderijen om over te nemen. En boeren geven hun bedrijf niet zomaar aan iemand buiten hun eigen familie.
Om jonge boeren te koppelen aan boeren die opvolgers zoeken, bedacht NAJK Boer zoekt Boer. Een online platform, waar ze op zoek kunnen naar een geschikte match. Het lijkt wel een beetje op een datingapp, vertelt Marloes: "Hoe beter je profiel, hoe meer kans je maakt."
Wie vindt wat?
Yke doet mee aan Boer zoekt Boer. Hij is 22, en zijn grote droom is het runnen van een eigen melkveebedrijf: "Toen ik 8 was ging ik met mijn moeder mee melk halen bij een boer. Daar ben ik toen klusjes gaan doen, en nu werk ik er nog steeds wel eens. Een eigen boerderij is mijn droom. Zelf mijn eigen koeien melken. Maar mijn familie heeft niet zo'n bedrijf dat ik over kan nemen."
Aan het bedrijf van iemand anders overnemen, óf er zelf eentje starten, hangt een flink prijskaartje: "Je moet land kopen, dieren kopen, erf kopen, en je hebt allerlei vaste kosten. Dan heb je het echt over miljoenen. Dat is onbetaalbaar, "
Boer zoekt Boer koppelt boeren en jongeren aan elkaar. Zij gaan dan met elkaar om tafel om een deal te bedenken die wél haalbaar is, vertelt Marloes: "Het draait ook om een stukje gunfactor. We hopen dan dat de eigenaar van het bedrijf er niet de hoofdprijs voor wil, maar dat ze andere afspraken met elkaar maken, zodat het bedrijf kan blijven bestaan."
Yke kwam dankzij het platform terecht bij een boer: "Daar ben ik langs geweest en en ik heb er een dagje gewerkt. We hadden een klik, maar die had hij ook nog met een ander. Nu moeten we allebei een bedrijfsplan schrijven zodat hij kan kijken wie hij het beste vindt. Dat is belangrijk, want het is eigenlijk een soort huwelijk die je met zo'n boer aangaat. Dat bedrijf is z'n levenswerk. Je moet veel samenwerken en overleggen als je zoiets over wil nemen."
Marloes hoopt dat ze zo veel mogelijk jongeren en boeren aan elkaar te kunnen koppelen, zodat bedrijven niet hoeven te stoppen: "Een groot deel van de grond in Nederland wordt beheerd door boeren, met zorg voor het landschap en de natuur. Het is belangrijk dat daar aandacht voor is."
Yke blijft nuchter onder het idee dat hij misschien binnenkort zelf wel grond en een boerderij heeft: "Het is op zich niet spannend. Ik ben nu wel heel dichtbij ik kan het bijna aanraken. Maar ik blijf wel realistisch. Als het met die ander beter klikt of diegene is beter, dan is dat zo."