Wat is er gebeurd?
Het wordt lastiger voor grote influencers om stiekem reclame te maken in hun video's.
Als ze niet goed laten zien dat ze reclame maken, kunnen ze binnenkort misschien een boete krijgen. Op dit moment komen ze er nog vanaf met een waarschuwing.
Wat dit waarschijnlijk gaat betekenen voor bijna 300 grote influencers, lees je in dit artikel.
Waraom moet ik dit weten?
Youtubers, instagrammers en tiktokkers moeten zich sinds 2019 houden aan een reclamecode als ze reclame maken in een video. Ze moet bijvoorbeeld in de beschrijving van een video zeggen 'Deze video bevat reclame voor [adverteerder]'.
Dat moet dan boven de 'meer weergeven'-knop staan. Maar dat gebeurt lang niet altijd. Youtubers zelf maakten drie jaar geleden zelf regels die duidelijk moesten maken of een video reclame bevat: de Social Code. Uit eerder onderzoek van ons bleek dat meer dan de helft zich hier niet of bijna niet aan hield.
Wie vindt wat?
Het Commissariaat voor de Media is een organisatie die media zoals televisie, radio en dus ook influencers controleert om ervoor te zorgen dat ze zich aan de regels houden. Een van die regels is bijvoorbeeld dat je geen sluikreclame mag gebruiken voor video's. Sluikreclame is eigenlijk een soort stiekeme promotie van een product waarbij de kijker niet weet dat het reclame is.
Eerst was het zo dat influencers zich aan de regels moesten houden, maar geen boete konden krijgen. Nu is dat dus anders omdat er nieuwe en strengere regels zijn gekomen. Dat staat allemaal in de nieuwe Mediawet die begin deze maand is gewijzigd.
Daarin staat dat reclame duidelijk herkenbaar moet zijn en dat altijd aan het begin en einde van een video moet staan dat het door een bedrijf gesponsord is. Overdreven aandacht besteden aan een bepaald product zonder te zeggen dat het gesponsord is, mag dus ook niet meer. Drie keer in een video zeggen dat vissticks van een bepaald merk lekker zijn, zoals Enzoknol in een video deed, bijvoorbeeld.
Volgens het Commissariaat kunnen influencers die straks in de fout gaan in het ergste geval een boete krijgen. Maar hoe dat er precies uit komt te zien, is nu nog niet duidelijk. Daarover gaat het Europees Parlement nog in gesprek. Wat we wel weten, is dat er vooral dingen veranderen voor grote youtubers. Maar hoe ze in Europa gaan beslissen wie een grote youtuber is en wie niet, is ook nog niet duidelijk.
Het kan zijn dat er op basis van abonnees wordt gekozen, maar het kan ook dat er wordt gekeken naar inkomsten of views. Volgens het ministerie van Onderwijs, Cultuur & Wetenschappen gaat het waarschijnlijk om driehonderd influencers die te maken krijgen met de strengere regels.
Voor de meeste youtubers met veel abonnees zijn die reclames een belangrijke bron van inkomsten. Grote bedrijven betalen namelijk vaak tienduizenden euro's aan hun voor een vermelding van hun product of service in een video. Nu zij hun kijkers niet meer mogen aansporen om een product te kopen, kan dat ervoor zorgen dat ze straks een deel van hun inkomen kwijt zijn, omdat bedrijven daardoor minder met influencers zouden willen werken.
Influencers zeggen dat ze met vragen zitten over de nieuwe regels omdat er nog niets officieel besloten is en het dus ook niet zeker is of er een straf is als je je niet aan de regels houdt. Ze hopen dat er snel meer duidelijkheid komt.