Wat is er gebeurd?
In een het grootste vluchtelingenkamp van Europa zijn deze week meerdere branden uitgebroken. Veel mensen zijn het kamp uitgevlucht. Het lijkt erop dat er geen doden of gewonden zijn.
Het gaat om kamp Moria op het Griekse eiland Lesbos. Het ging daar vóór de brand ook al niet goed. Mensen woonden in tentjes tussen modder en afval en ook woonden er veel te veel mensen. Dat zorgde voor spanningen.
Daar komt nu dus nog een brand bovenop, die een groot deel van het kamp heeft verwoest. Mensen die er woonden, hebben nu niets meer: geen eten en geen plek om te slapen. En dus roepen hulporganisaties op om zoveel mogelijk te helpen. Maar waarom is dat niet eerder gebeurd?
Waarom moet ik dit weten?
Overvolle bootjes met vluchtelingen, reddingsvesten op de stranden, de rijen met witte tenten en de modderige wegen. De beelden van vluchtelingenkampen op het Griekse eiland Lesbos herinner je je misschien nog wel. Je zag ze een paar jaar geleden vaak in het nieuws, maar nu eigenlijk bijna nooit meer.
Toch is de situatie op Lesbos voor vluchtelingen niet beter geworden. Misschien heb je het gevoel alsof daar pas nu, door de brand, echt aandacht voor komt. Dat zorgt voor vragen en in dit artikel beantwoorden we die.
Hoe is het om te leven in het kamp?
Het kamp waar de brand uitbrak is het grootste vluchtelingenkamp van Europa. Er leven ongeveer 13.000 mensen, terwijl er eigenlijk maar plek is voor een paar duizend mensen. Het kamp zit veel te vol, en de bewoners moeten alles delen. Zo leven er in één tent soms vier gezinnen en delen meer dan duizend mensen één kraan. De leefomstandigheden in het kamp zijn ook daarbuiten slecht: door de regen zijn tenten vaak doorweekt, in het kamp is het modderig en de meeste douches en wc's zijn kapot.
Het maakt het leven voor de vluchtelingen in het kamp zwaar. Er zijn dan ook veel spanningen, die door corona de afgelopen tijd nog eens verder opliepen. Atifa (17) vluchtte met haar ouders uit Afghanistan en leefde tien maanden in het kamp. Ze vertelt tegen ons dat ze veel nare dingen heeft meegemaakt, en die spanning toen ook voelde:
"Het is er heel erg vies en druk, en er is geen hygiëne. Ook zijn er niet genoeg artsen, ze werken maar tot drie uur in de middag. Als er daarna iets gebeurt met ons, is er niemand die ons kan helpen. Als in deze situatie iemand besmet raakt met het coronavirus, is niemand veilig, denk ik."
Ondertussen is dat wel gebeurd: deze week raakten 35 mensen in het kamp besmet. De Griekse overheid besloot daarom dat niemand het kamp meer uit mocht, zodat het virus zich niet verder zou verspreiden. Maar door de branden zijn nu duizenden mensen gevlucht.
Wie vindt wat?
Atifa woont nu niet meer in het kamp, ze is daar net weg, maar ze woont nog wel in Lesbos. In de buurt dus. Ze maakt zich veel zorgen, omdat ze nog veel mensen kent die in het kamp woonden. "Veel mensen hebben de nacht van de brand op straat geslapen, of in het bos, zonder eten en drinken", weet Atifa. "Ik weet niet wat ik moet doen, ik zou heel graag willen helpen. Ik vind het pijnlijk om te zien. Ze hebben écht hulp nodig."
Veel mensen vinden dat de problemen in kamp Moria goed laten zien dat de aanpak van de vluchtelingencrisis door Europa de afgelopen jaren is mislukt. Europa maakte een paar jaar geleden een belangrijke afspraak met Turkije, die moest er toen voor zorgen dat vluchtelingen eerlijk over Europese landen zouden worden verdeeld. Uiteindelijk is daar niet zoveel van terechtgekomen, omdat niet alle Europese landen vluchtelingen willen opvangen. Daarom is de situatie voor veel vluchtelingen in Griekenland na een paar jaar nog niet echt beter geworden.
Griekenland vraagt al een tijdje aan Europese landen of ze in ieder geval wél een aantal vluchtelingenkinderen over willen nemen uit de overvolle kampen daar. Elf landen hebben daar ja op gezegd, Nederland doet niet mee. En dat zorgde aan het begin van dit jaar voor een flinke discussie in ons land. Het kabinet wil geen kinderen naar Nederland halen, maar meehelpen aan betere opvanglocaties in Griekenland.
Dat gebeurt ook: er worden in Athene drie opvanglocaties opgezet voor die kinderen opgezet. Zo'n 500 kinderen kunnen daardoor geholpen worden.
Dat Nederland eerder nee tegen Griekenland heeft gezegd, betekent trouwens niet dat we nu ook niet willen helpen. Nederland heeft vandaag tegen Griekenland gezegd het land te ondersteunen als dat nodig is.