'Een keertje kan best': feiten en fabels over de zonnebank

Wat is er gebeurd?

  • Crèmepje smeren, je brilletje op en hup, tannen maar. Pak jij weleens een zonnebankje? Je bent dan misschien vooral bezig met een kleurtje krijgen, zonder dat je nadenkt over of dat wel goed voor je is.

  • Veel huidartsen zijn wel bezig met de risico's van de zonnebank, al jaren, en ze maken zich veel zorgen. De zon is niet goed voor je huid, zeggen ze, maar de zonnebank ook niet. Sommigen willen nu een verbod.

  • Dat verbod komt er niet zomaar, zeggen politici, maar ze vinden wel dat er wat strengere regels moeten komen en betere voorlichting. Is de zonnebank dan echt zo slecht? We praten erover met een huidarts.

Waarom moet ik dit weten?

Steeds meer mensen in Nederland hebben huidkanker en volgens artsen krijgen ook steeds meer jonge mensen ermee te maken. Het gaat vaak om een plekje dat niet uitzaait en artsen goed kunnen behandelen, maar dat betekent natuurlijk niet meteen dat het ongevaarlijk is. Dit soort plekjes ontstaan trouwens meestal door de uv-straling, van de zon en ook de zonnebank. En over die zonnebank gaat het nu: sommige artsen roepen namelijk dat-ie verboden moet worden.

Misschien ga je weleens onder de zonnebank en vraag je je af hoe dat zit. Is de zonnebank verbieden niet een beetje overdreven? Want verbranden doe je niet zo snel onder die blauwe lampen, toch? Hieronder zetten we samen met een dermatoloog, dat is een arts die veel weet over huidziektes, op een rij wat je misschien niet wist over de zonnebank.

Stelling 1: Van de zon krijg je sneller huidkanker dan van de zonnebank.

Dermatoloog Marlies Wakkee: "Dat is niet waar. De zon geeft uv-straling af en de zonnebank doet dat ook. Er is veel onderzoek gedaan naar hoe schadelijk dat precies is. We weten dat als je onder de zonnebank gaat, je 20 procent meer kans hebt op melanoom, dat is huidkanker. Als je jong bent en onder de zonnebank gaat, verdubbelt die kans nog eens. Want als je jonger bent, is de straling schadelijker voor je huid."

Stelling 2: Als je maar heel af en toe gaat, is de zonnebank echt niet slecht.

Marlies: "Hoe vaak je onder de zonnebank moet gaan om schade op te lopen, weten we niet precies. Ook omdat hoe slecht de zonnebank voor jou is, afhangt van de kleur van je huid. Een lichtere huid kan veel minder straling hebben dan een huid met meer pigment. Eén ding is wel zeker: iedere keer dat je naar de zonnebank gaat, loop je schade op. Ik vergelijk het weleens met roken. Daarvan weet je ook: af en toe een sigaretje roken is ook al slecht. En natuurlijk is het zo dat hoe meer je rookt, hoe schadelijker dat is. Maar we weten dus niet goed waar de 'grens' ligt bij de zonnebank. Hoe lang kan je? Hoe vaak mag je?"

Stelling 3: Een zonnebank pakken is goed om je huid voor te bereiden op een zonnige vakantie.

Marlies: "Dat is echt niet waar. Als je een paar keer onder de zonnebank gaat voor je op vakantie gaat, heb je een bescherming die vergelijkbaar is met een zonnebrandcrème van factor vier. Maar ja, daar ga je normaal ook niet mee in de zon zitten. Door vóór je vakantie onder de zonnebank te gaan, maak je eigenlijk alleen maar meer schade."

Stelling 4: Je hebt de zonnebank in de winter nodig voor genoeg vitamine D.

Marlies: "Dat is iets wat je inderdaad weleens hoort. Maar: de zonnebank is vooral een heel schadelijke manier om aan je vitamines te komen. Een manier die meer nadelen heeft dan voordelen. Je kan ook pillen slikken met vitamine D."

Stelling 5: Een dag op het strand is gevaarlijker dan onder de zonnebank.

Marlies: "Je hoort vaak dat een keer onder de zonnebank gaan dezelfde schade veroorzaakt als een een dagje zonnen op een strand aan Middellandse Zee. Ik vind het lastig om te zeggen hoe hard die vergelijking is. Want ik zei het al eerder: we weten weinig over hoe lang je onder de zonnebank moet om schade op te lopen. Maar de sterkte van een zonnebank is wel vergelijkbaar met de middagzon aan de Middellandse Zee."