Wat is er gebeurd?
Elke zomer raken er tijdens drukke stranddagen mensen vermist in zee. Of ze komen zelfs om het leven.
De reddingsbrigade blijft daarom benadrukken dat je altijd moet oppassen als je in zeewater zwemt.
Maar wat is er zo gevaarlijk? En wat moet je doen als je toch in zo'n stroming terecht komt? Dat leggen we voor je uit.
Waar moet je op letten?
First things first. Als je het strand oploopt zie je soms vlaggen. Dat betekent dat de reddingsbrigade er is en al voor jou heeft gekeken naar de zee. Zo hoef je niet zelf de stroming en de wind in te schatten.
Bij een gele vlag is het gevaarlijk om te zwemmen (bijvoorbeeld door hoge golven of een sterke stroming), maar mag het wel. Bij een rode vlag is het verboden om de zee in te gaan en word je er door de reddingsbrigade uitgehaald als je toch gaat.
Er kan ook een oranje windzak hangen. Dan mag je wel zwemmen, maar je opblaasflamingo moet op het strand blijven. Drijvende voorwerpen zijn namelijk verboden, omdat de wind je zo de zee op kan blazen.
Ook zijn er soms geel met rode vlaggen. Tussen twee van die vlaggen is een gebied waar de reddingsbrigade je in de gaten houdt. Een veilige plek dus om te zwemmen.
Hoe kan het misgaan in een mui?
Stel je ligt al even op het strand te zweten en je wil een verfrissende duik nemen. Het is dan altijd verstandig om niet in je eentje te gaan en niet verder te zwemmen dan waar je kan staan.
Maar wat als je toch te ver zwemt en ineens voelt dat je niet goed meer terug kan zwemmen. Je kan dan terecht zijn gekomen in een mui. Dat is een plek waar het water de zee instroomt en je dus de zee in wordt getrokken. Omdat daar veel water stroomt ontstaat er een soort geul en is het er op die plek dus ook dieper.
In eerste instantie lijkt het alsof je een mui vanaf het strand niet kan zien. Het is 'gewoon' zee. Maar je kan een mui herkennen: er slaan daar geen golven om en er is weinig schuim. Een mui kan tientallen meter breed zijn. Links en rechts van de mui zijn zandbanken, plekken met veel minder stroming. Een zandbank is een plek waarbij de grond hoger is omdat er - verrassing- veel zand ligt. Surfers gebruiken muien juist om snel ver de zee in te komen.
Wat moet je doen als het misgaat?
Wat te doen als je per ongeluk in zo'n mui terechtkomt? Het is misschien niet een natuurlijke reactie, maar de tip van strandwacht Kees Brinkman is om met de stroom mee te zwemmen. Want tegen de stroom in kost je te veel (levensreddende) energie.
"Ga met de stroom mee, ook al ga je totaal de verkeerde kant op. Je komt namelijk altijd wel weer bij de kust terecht", zegt Brinkman. Volgens de strandwachter willen mensen vaak zo snel mogelijk de zee uit bij de plek waar hun handdoekje ligt, maar dat is in zo'n geval echt niet slim.
Als de stroming dan minder sterk wordt kan je naar links of naar rechts zwemmen. Dan kom je uit de mui en ga je naar een zandbank. Je kan tussendoor testen of je misschien al kan staan. Bij de zandbank kan je even uitrusten en daarna rustig terugzwemmen.
Daarnaast is het de kunst om niet in paniek te raken. Volgens de strandwacht kan dat gebeuren, bijvoorbeeld als mensen een golf over zich heen krijgen, een flinke slok zeewater drinken en dan ook nog de stroom tegen zich voelen.
De zee ingetrokken door de wind
Als de wind hard van het vaste land afblaast, is het gevaar dat als je op je luchtbed ligt, je te ver afdrijft. Als het goed is hangt in deze situatie ook de oranje windzak uit. Niet het water ingaan dus met je opblaaskrokodil.
Gaat dit toch verkeerd? Dan is de beste tip weer: gewoon met de stroom mee drijven. Laat je krokodil dan nooit achter, dat is je reddingsboei. Wel is het handig om ondertussen aandacht te trekken, bijvoorbeeld door je armen in de lucht te doen.
Wat volgens Brinkman ook vaak misgaat, is dat mensen denken beter te kunnen zwemmen dan eigenlijk het geval is. "Wij hebben altijd als boodschap dat alleen goede zwemmers diep de zee in mogen en minder goede zwemmers tot de knie of heup, zodat ze altijd nog zelf het water uit kunnen lopen. Maar een goede zwemmer ben je niet alleen als je zwemdiploma A, B en C hebt gehaald. Pas als je ook een goede conditie hebt en snapt hoe de zee en stromingen werken, is het echt veilig."
Is het wel veilig om te zwemmen in de zee?
Als je al die gevaren zo achter elkaar leest, durf je misschien komende zomer niet zomaar meer het zeewater in. Dat is nergens voor nodig, zegt Brinkman. "Deze zomer zullen er veel lifeguards op het strand zijn die alles scherp in de gaten houden. Als het te gevaarlijk wordt door het weer of de stroming, waarschuwen we en halen de mensen uit de zee. Maar goed oppassen blijft natuurlijk heel belangrijk."
Is schuim niet gevaarlijk?
Misschien herinner je je nog dat op Scheveningen vorige zomer vijf surfers verdronken. Dat had weer een andere oorzaak: schuim. De schuld van algen, kleine beestjes die in de zee zitten. Door deze diertjes en harde wind ontstaat een soort zeepsop, wat heel snel meer kan worden. Volgens de lifeguard hoef je je daar de komende tijd geen zorgen over te maken. Brinkman: "De algen zitten er vooral in het voorjaar en zijn meestal ongevaarlijk. Op Scheveningen kon het schuim door de pier niet weg, daarom kwam het op een stapel. Maar dat is wel uniek."